Συνολικές προβολές σελίδας

Δευτέρα 30 Ιανουαρίου 2012

Οι Τρεις Ιεράρχες στα σκουπίδια….

Παναγιώτης Ασημακόπουλος
Οι Τρεις Ιεράρχες στα σκουπίδια. Να ψάχνουν μαζί με τον άστεγο και το φτωχό κάτι να φάει και κάτι να βάλει από πάνω του για να ζεσταθεί. Σε μια κοινωνία της οποίας η παγωμάρα και η ατσάλινη κυνικότητα υπερβαίνει το χειμωνιάτικο κρύο. Κι αυτοί εκεί, αθεράπευτα ιδεολόγοι και ρομαντικοί εκφραστές του μηνύματος του Χριστού, ενός άλλου Χριστιανισμού με κοινωνικό πρόσωπο και κρυστάλλινη αγάπη. Να τα δίνουν όλα για τους ενδεείς (Μ. Βασίλειος). Να στηρίζουν σκανδαλιστικά τους λεπρούς (Μ. Βασίλειος, Ιω. Χρυσόστομος). Να τα βάζουν στα ίσια με την δυνατή και ανάλγητη κοσμική εξουσία για το φτωχικό μιας χήρας (Ιω. Χρυσόστομος).  
Οι Τρεις Ιεράρχες στα σκουπίδια. Εκεί πετάνε τα ύπατα εκκλησιαστικά αξιώματα για να μην δημιουργηθεί σκάνδαλο (Γρηγόριος ο Θεολόγος). Εκεί πετάνε τον ύπουλο συμβιβασμό σε θεολογικά ζητήματα. Δεν κάνουν τα στραβά μάτια σε θέματα πίστης και ζωής της Εκκλησίας. Στα παλαιότερα των υποδημάτων τους γράφουν τις αβροφροσύνες και τα δείπνα πολυτελείας με την εξουσία (Ιω. Χρυσόστομος) και τις γλυκανάλατες ισορροπίες με τους πλουσίους και τους ισχυρούς του κόσμου τούτου (και οι τρεις). 
Οι Τρεις Ιεράρχες στα σκουπίδια. Εκεί πετάμε τις αρχές και τις ιδέες τους για μια αληθινή παιδεία και έχουμε φτιάξει ένα εγκεφαλοκρατούμενο εκπαιδευτικό σύστημα που συνδέεται με την εξυπηρέτηση του τρίπτυχου «παράγω – καταναλώνω – υπάρχω». Ανθρωπιστικές ιδέες, ήθος, υπαρξιακό νόημα, ψυχικές αρετές, στην καλύτερη περίπτωση γίνονται κούφια λόγια σε μαθητικές εκθέσεις ή πυροτεχνήματα για μικροπολιτικές σκοπιμότητες. Ακόμη και η γιορτή τους από αφιέρωμα στην παιδεία και από αφορμή για αναθεώρηση της στάσης μας γίνεται για ορισμένους ευκαιρία για δουλειές, ψώνια και βόλτες με την επίκληση του ασαφούς όρου «σχολική αργία».
Οι Τρεις Ιεράρχες στα σκουπίδια. Κι εμείς απέναντι με τη λουστραρισμένη αποστείρωση μιας νοσηρής θρησκευτικότητας, με την εκνευριστική αφασία της κοινωνικής μας νωθρότητας, με την παράφωνη αντικατάσταση της παιδείας από την εκπαίδευση, πραγματικά σκουπίδια σε ένα κόσμο που φτιάχτηκε για να είναι «κόσμος».
Χρόνια πολλά σε όσους αποτελούν την εξαίρεση, καλή συναίσθηση σε όσους εξακολουθούν να υπηρετούν το σύστημα…
νεκρος για τον κοσμο

Το επαναστατικό μήνυμα των Τριών Ιεραρχών και η εποχή μας




Γράφει ο Ανδρέας Αργυρόπουλος
Σχολικός Σύμβούλος θεολόγων Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου
Ομιλία που εκφωνήθηκε στο Δημοτικό θέατρο Μυτιλήνης, στα πλαίσια της εκδήλωσης που οργάνωσε η Περιφερειακή Δ/νση Εκπαίδευσης Βορείου Αιγαίου για την σχολική εορτή των Τριών Ιεραρχών
1. ΑΥΘΕΝΤΙΚΗ ΠΙΣΤΗ – ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΝΕΥΜΑ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ
Χωρίς αμφιβολία η εποχή μας έχει πολλά κοινά, με αυτή των Τριών Ιεραρχών. Πόλεμοι, βίαιες συγκρούσεις, κοινωνικά αδιέξοδα, άλυτα οικονομικά προβλήματα, εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, κοινωνικές διακρίσεις, θρησκευτικές διαμάχες, εξεγέρσεις κλπ. Το μήνυμα των Τριών Πατέρων της Εκκλησίας μας πάντα επίκαιρο και επαναστατικό, έρχεται να μας θυμίσει τη χριστιανική αυθεντικότητα, να προτείνει λύσεις και να δώσει κατευθύνσεις, που γεμίζουν ελπίδα και απελευθερώνουν. Οι Τρεις Ιεράρχες υπήρξαν ολοκληρωμένες προσωπικότητες που δεν διακρίθηκαν μόνο σ’ έναν τομέα αλλά παντού. Όλοι τους χαρακτηρίζονταν για τη θεολογική αλλά και την ευρύτερη επιστημονική τους συγκρότηση, τη ριζοσπαστική κοινωνική τους παρουσία, την ανοικτότητα του πνεύματος και την κριτική στάση τους απέναντι σε κάθε μορφής εξουσία.
Οι Τρεις Ιεράρχες τάραξαν τα νερά της εποχής τους και άφησαν παρακαταθήκες με αιώνια αξία. Θλίβεται κανείς όταν βλέπει την αναγνώριση του επιστημονικού τους έργου σε παγκόσμια κλίμακα από τη μια μεριά και από την άλλη, την άγνοια ή ακόμα και την απαξίωση που υπάρχει γι’ αυτούς στην πατρίδα μας. Λίγα μόλις χρόνια μετά το θάνατό τους τα κείμενά τους μεταφράζονται στα Λατινικά και με την πάροδο του χρόνου σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες. Στη Δύση αλλά και παγκοσμίως δεν είναι λίγοι οι ερευνητές από το χώρο της Ιατρικής, της Κοινωνιολογίας, των Πολιτικών Επιστημών, της Παιδαγωγικής, της Φιλοσοφίας, της Θεολογίας και της Ψυχολογίας που μελέτησαν το έργο των Πατέρων της Εκκλησίας τονίζοντας την αξία του. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η επίδραση του συγγραφικού του έργου στους Ευρωπαίους επιστήμονες κυρίως των ανθρωπιστικών σπουδών από την εποχή της Αναγεννήσεως μέχρι σήμερα.
Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι τα έργα του Μεγάλου Βασιλείου άρχισαν να διδάσκονται στο Πανεπιστήμιο των Παρισίων το 16ο αιώνα, το δε πόνημά του: «Προς του νέους…» απέκτησε τόσους θαυμαστές στη Δύση, που εντός 50 ετών (1449-1500) γνώρισε 20 εκδόσεις. Τα Άπαντά του, έχουν εκδοθεί στα Γερμανικά από το 1776. Είναι ευτύχημα ότι τα τελευταία χρόνια και στην πατρίδα μας έχει αρχίσει μια προσπάθεια ανακάλυψης του έργου των Τριών Ιεραρχών και στο θεολογικό χώρο, αλλά και πέρα απ’ αυτόν, πράγμα πολύ ελπιδοφόρο.
Είναι αξιοπρόσεκτο ότι την επιστημονική τους κατάρτιση οι Τρεις Ιεράρχες δεν τη χρησιμοποίησαν για ατομική προβολή, αλλά για να προσφέρουν στον αδερφό τους.
Ο Βασίλειος, γιατρός ο ίδιος, ιδρύει τη γνωστή σε όλους μας Βασιλειάδα μια «πόλη φιλανθρωπίας». Εκεί οργανώνει το πρώτο δημόσιο νοσοκομείο, στο οποίο υπάρχουν κατοικίες γιατρών, νοσηλευτικού προσωπικού και ειδικές πτέρυγες για λεπρούς και πάσχοντες από επιδημικές ασθένειες. Μας γίνεται γνωστό από τα κείμενα ότι ο ίδιος παρότι καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια «έδινε το χέρι στους λεπρούς, τους φιλούσε αδελφικά και τους φρόντιζε ο ίδιος προσωπικά». Συνιστούσε μάλιστα στους επισκόπους της δικαιοδοσίας του, την ίδρυση παρόμοιων με την Βασιλειάδα ιδρυμάτων. Σιγά-σιγά οργάνωσε ένα δίκτυο υπηρεσιών υγείας σε ολόκληρη τη Μικρά Ασία.
Ο Χρυσόστομος που σπούδασε κι αυτός γιατρός χτίζει πολλά νοσοκομεία στην Κωνσταντινούπολη, στα οποία όπως και ο Βασίλειος περιποιείται ο ίδιος τους ασθενείς.
Η επιστημονική έρευνα έχει καταδείξει ότι ο Βασίλειος και ο Χρυσόστομος είναι ουσιαστικά οι εμπνευστές ενός δημόσιου συστήματος υγείας που με την πάροδο του χρόνου απλώνεται σε ολόκληρη την Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Η αγάπη για τους Πατέρες, δεν είναι θεωρητικό κατασκεύασμα, έχει κόστος. Είναι πράξη που απαιτεί υπευθυνότητα και διάθεση για διαρκή προσφορά.
Οι Τρεις Ιεράρχες στηρίζουν με κάθε τρόπο τους φτωχούς, τους κυνηγημένους και τους απροστάτευτους της εποχής τους. Θεωρούν αυτονόητο να θυσιαστούν για τον κάθε έναν από αυτούς. Η περιθωριοποίηση των κοινωνικά αδύνατων δεν συνάδει με το ορθόδοξο ήθος. Κάθε άνθρωπος αποτελεί ανεπανάληπτη προσωπικότητα, είναι εικόνα του Θεού. «Με ποιο δικαίωμα» αναρωτιέται ο Χρυσόστομος «μπορεί κανείς να περιφρονεί εκείνους τους οποίους ο Θεός τόσο τιμά ώστε τους δίνει το Σώμα και το Αίμα του Υιού του». Η επιμονή του μάλιστα να κτίσει το λεπροκομείο, όχι σε κάποια υποβαθμισμένη περιοχή της Κωνσταντινούπολης, αλλά στην πλουσιότερη συνοικία έξω απ’ την πόλη, εκεί που ζούσαν μεγάλοι γαιοκτήμονες και οι οποίοι έβλεπαν την οικονομική αξία των πολυτελών οικημάτων να μειώνεται λόγω της γειτνίασης με το κτήριο αυτό, αποτέλεσε και την αφορμή για την οριστική δίωξή του, που θα τον οδηγούσε στην εξορία και στο βασανιστικό θάνατο.
Στο μεγάλο λιμό που έπληξε την περιοχή του ο Βασίλειος στηλιτεύει τη δράση των μαυραγοριτών, που θέλουν να πλουτίσουν σε βάρος των λιμοκτονούντων συμπατριωτών τους, οργανώνει συσσίτια για όλο το λαό προσφέροντας βοήθεια χωρίς καμιά διάκριση σε χριστιανούς, ειδωλολάτρες, Ιουδαίους και αιρετικούς σώζοντας χιλιάδες από βέβαιο θάνατο. Άλλοτε παρακαλώντας, και άλλοτε με δυναμικό τρόπο ζητάει από τους άρχοντες την απαλλαγή των φτωχών από τη φορολογία, ενώ δεν παραλείπει να παρέμβει για τα συμφέροντα των εργαζομένων στα ορυχεία του Ταύρου.
Ο Χρυσόστομος μόλις ανέρχεται στον Αρχιεπισκοπικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης, πουλάει τα πολυτελή σκεύη και έπιπλα της Αρχιεπισκοπής χάρη των παλαιών και νέων φιλανθρωπικών ιδρυμάτων. Διακόπτει άμεσα τη διοργάνωση επίσημων και πλούσιων δείπνων στο χώρο της Αρχιεπισκοπής και με τα χρήματα που εξοικονομεί οργανώνει συσσίτια για 7.000 φτωχούς καθημερινά, χωρίς υπολογίζονται σε αυτό το νούμερο οι ξένοι και αυτοί που για κάποιο διάστημα βρισκόντουσαν στην πόλη. Υποστηρίζει κάθε έναν που αδικείται από την πολιτική εξουσία φτάνοντας στο σημείο να συγκρουστεί με την αυτοκράτειρα, όταν εκείνη καταπατά το κτήμα μιας φτωχής χήρας. Ο ίδιος ζει λιτά και ασκητικά, όπως αρμόζει σ’ έναν ιεράρχη, προκαλώντας το θαυμασμό του απλού λαού, αλλά και την περιφρόνηση των πλούσιων και κοινωνικά ισχυρών αντιπάλων του. Ανυποχώρητος στα πιστεύω, του δεν αρέσκεται στον να συγκαλύπτει νοσηρές καταστάσεις μέσα στον εκκλησιαστικό χώρο. Δε διστάζει να καθαιρέσει μεγάλο αριθμό επισκόπων με την κατηγορία του χρηματισμού κατά την άσκηση της ιεροσύνης. Αντιμετωπίζει δραστικά το σκανδαλισμό που προκαλούσαν στου πιστούς με τον πολυτελή βίο τους, απερίσκεπτοι κληρικοί και α-μόναχοι μοναχοί. Η θέση των μοναχών κατά τον ιερό Πατέρα είναι στα μοναστήρια τους, όχι σε κοσμικές εκδηλώσεις και δεξιώσεις επισήμων, που οδηγούν σε σχέσεις διαπλοκής με την έκαστε εξουσία, γι’ αυτό το λόγο και επέβαλε την παραμονή τους στις μονές.
Οι Τρεις Ιεράρχες ζητάνε από τους χριστιανούς της εποχής τους, να ανακαλύψουν την αυθεντική θρησκευτικότητα, αυτή που απελευθερώνει τον άνθρωπο, μακριά από δεισιδαιμονίες, προλήψεις και φοβίες. Ενδιαφέρονται για την ερμηνεία των Γραφών, βοηθώντας έτσι τους χριστιανούς όχι μόνο της εποχής τους αλλά και διαχρονικά στην κατανόηση και εμπέδωση των ιερών κειμένων. Οφείλουμε να αναφέρουμε ότι ο Χρυσόστομος θέλοντας να είναι ακριβής στο έργο της ερμηνείας της Βίβλου κάνει 7.000 παραπομπές στην Παλαιά και 11.000 στην Καινή Διαθήκη. Οποιοσδήποτε από τους παρόντες έχει ασχοληθεί με στοιχειώδη επιστημονική έρευνα κατανοεί το μέγεθος του παραπάνω εγχειρήματος.
Άνθρωποι με ανοιχτούς πνευματικούς ορίζοντες, οι Πατέρες της Εκκλησίας τονίζουν κατ’ επανάληψιν στα κείμενά τους την αξία της αρχαίας ελληνικής παιδείας. Ο Γρηγόριος αντιδρώντας στις απόψεις κάποιων ακραίων και φοβικών χριστιανών, που αρνούνταν τη μελέτη της κλασικής παιδείας, υποστηρίζει πως είναι «αγροίκοι και αγράμματοι», όσοι δε δέχονται την αξία της. Αποκαλεί την πόλη των Αθηνών που ήταν κέντρο σπουδής του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, «Χρυσή Αθήνα των Γραμμάτων».
Οι Τρεις Ιεράρχες δεν ήθελαν τους χριστιανούς νέους ανθρώπους χωρίς κριτική σκέψη, χωρίς ευρύτητα γνώσεων, χωρίς γενικότερο προβληματισμό. Τους ήθελαν μέσα στην κοινωνία και τη ζωή, μετόχους των κοινωνικών ανησυχιών και φιλοσοφικών ρευμάτων. Ο Χρυσόστομος τους προτείνει να σπουδάσουν πρώτα στα δημόσια ειδωλολατρικά σχολεία κι όχι στα μοναστήρια, ενώ ο Μ. Βασίλειος στέλνει στον εθνικό Λιβάνιο φτωχούς χριστιανούς νέους για να σπουδάσουν κοντά του, ενώ δεν χάνει ευκαιρία να υμνήσει την αξία της φιλοσοφίας και της προσφοράς της στη διατύπωση των χριστιανικών δογμάτων.
Και οι τρείς αντιδρούν σε μια επιφανειακή πνευματικότητα, σε ένα ακίνδυνο χριστιανισμό, σε μια πίστη που τυφλώνει και σε μια εκκλησία που δεν είναι η οδός της αληθινής σωτηρίας και ζωής, αλλά ένα μέσο στα χέρια των ισχυρών για τη χειραγώγηση και εκμετάλλευση ανθρώπων και λαών. Οι Τρεις Ιεράρχες δεν μπορούν να συμβιβαστούν με την υποκρισία των βολεμένων χριστιανών: «ξέρω πολλούς», λέει ο Χρυσόστομος, «που νηστεύουν και προσεύχονται και στενάζουν, επιδεικνύοντας κάθε λογής αδάπανη ευλάβεια. Ενώ ούτε ένα οβολό δε δίνουν στους θλιβόμενους. Τι κέρδος έχουν από την υπόλοιπη αρετή τους; Γι’ αυτούς η βασιλεία των ουρανών είναι κλειστή». Και ο Γρηγόριος συμπληρώνει: «Μη τεντώνεις τα χέρια σου στον ουρανό αλλά στα χέρια των φτωχών. Αν εκτείνεις τα χέρια σου στα χέρια των φτωχών έπιασες την κορυφή του ουρανού».
2. ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ
Οι κοινωνικές θέσεις τους είναι τόσο σύγχρονες και ριζοσπαστικές που νομίζει κανείς πως έχουν γραφεί μόλις τον τελευταίο αιώνα και μάλιστα κατά τα διαστήματα των μεγάλων κοινωνικών επαναστάσεων και συγκρούσεων. Ο Νικόλας Μπερντιάεφ ο μεγαλύτερος ίσως Ρώσος διανοητής του 20ου αιώνα μεταξύ των άλλων αναφέρει «στον Μεγάλο Βασίλειο όπως και στον Ιωάννη τον Χρυσόστομο η κοινωνική αδικία, δημιούργημα της κακής διανομή του πλούτου κριτικάρεται με μια δριμύτητα που θα έκανε τον Προυντόν και τον Καρλ Μαρξ να χλωμιάσουν».
Ο γνωστός σε όλους ΄Εριχ Φρομ στο βιβλίο του «Να έχεις ή να είσαι» προβάλλει τις απόψεις των Πατέρων για την κοινοκτημοσύνη αξιολογώντας τες θετικά. Για τους Τρεις Ιεράρχες το πρόβλημα της ανισοκατανομής των αγαθών δεν αποδίδεται στο θέλημα του Θεού, ούτε σε φυσικές αιτίες και τυχαία γεγονότα αλλά σε συγκεκριμένες ενέργειες αυτών που κατέχουν την εξουσία και τον πλούτο. «Οι κοινωνικές ανισότητες δεν είναι θέλημα Θεού», λέει ο άγιος Γρηγόριος «ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο ελεύθερο… Με την πτώση θρυμματίστηκε η αρχική ενότητα και ισοτιμία μεταξύ των ανθρώπων, οι θρασύτεροι με τη βοήθεια του πολιτικού νόμου, τον οποίο κατέστησαν όργανο καταδυναστεύσεως, επιβλήθηκαν στους ασθενέστερους και έτσι οι άνθρωποι χωρίστηκαν σε πλούσιους και φτωχούς, ελεύθερους και δούλους και σε πολλές άλλες κατηγορίες. Εμείς όμως, σαν χριστιανοί οφείλουμε να αποβλέπουμε και να τείνουμε στην αρχική ενότητα και όχι στην κατοπινή διαίρεση, στο νόμο του Θεού και όχι στο νόμο του ισχυρού», (Περί φιλοπτωχίας PG 35, 892 Α-Β). Είναι πασιφανές ότι ο νόμος του Θεού, δηλαδή ο νόμος της αγάπης, της ισότητας, της ελευθερίας της ειρήνης, δεν έχει τίποτα κοινό με το νόμο των ισχυρών κάθε εποχής.
Ο Μέγας Βασίλειος γίνεται πολύ παραστατικός όταν θέλει να αναφερθεί στην αδικία και την αρπαγή του πλούτου από τους κοινωνικά δυνατούς, ανατρέποντας μάλιστα με τα λεγόμενά του τις κοινωνικά αποδεκτές αντιλήψεις περί κλοπής: «συνήθως» λέει «χαρακτηρίζονται κλέφτες αυτοί που κλέβουν πορτοφόλια από τα λουτρά. Δεν είναι όμως αυτοί οι πραγματικοί κλέφτες… αλλά κάποιοι…που αποτελούν τις πολιτικές αρχές πόλεων και εθνών, άλλα αφαιρούν κρυφά, άλλα παίρνουν φανερά με τη βία… Κοινωνοί της κλοπής όμως γίνονται κι αυτοί που θεωρούνται άρχοντες της Εκκλησίας, όταν παίρνουν απ’ αυτούς χρήματα…», για οποιουσδήποτε λόγους. «Αντί να τους ελέγχουν και να τους νουθετούν…εύκολα τους απλώνουν το χέρι και του μακαρίζουν…και τους αδύνατους τους μισούν για τις πράξεις αυτές ενώ τους άλλους που είναι μεγάλοι κλέφτες τους θαυμάζουν».
Ο Μέγας Βασίλειος και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος θεωρούν ότι η κοινοκτημοσύνη είναι η λύση του κοινωνικού προβλήματος και προτείνουν την πρωτοχριστιανική κοινότητα των Ιεροσολύμων όπου όλα ήταν κοινά, σαν πρότυπο για μια δίκαιη κοινωνική οργάνωση των χριστιανικών κοινωνιών, (PG 31, 325 Α-Β). O Μακ. Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας κ. Αναστάσιος αναφέρει για τους Τρεις Ιεράρχες: «η γλώσσα τους αποκτά μια μοναδική οξύτητα όταν κηρύσσουν την ισότητα και την αδελφοσύνη όλων των ανθρώπων. Αφύσικα βλέπει» φωνάζει ο Μέγας Βασίλειος όποιος κάνει διακρίσεις μεταξύ των ανθρώπων. Είναι «άθεοι» ή «παράλογοι» και οπωσδήποτε «λωποδύτες» αυτοί που θησαυρίζουν σε βάρος των άλλων και κρατούν τα πλούτη τους για αποκλειστική τους χρήση». Ο Χρυσόστομος ακολουθώντας τον Απόστολο Παύλο χαρακτηρίζει την πλεονεξία των πλουσίων ως ειδωλολατρία, (PG 2,123).
Οι Τρείς Πατέρες πιστεύουν ξεκάθαρα πως η μανία του πλούτου και τα συμφέροντα των ισχυρών ευθύνονται για την κατάντια των κοινωνιών, για την πείνα, την εγκατάλειψη, τους πολέμους. «Οι πόλεμοι» γράφει ο Χρυσόστομος «γίνονται από τον έρωτα για τα χρήματα», ενώ ο Βασίλειος διερωτάται «έως πότε θα κυβερνά ο πλούτος που είναι η αιτία του πολέμου; Οι εξοπλισμοί» συμπληρώνει «γίνονται για την απόκτηση του πλούτου» (Ε.Π.Ε. 6,312). Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, συμπληρώνοντας τον προβληματισμό του Μ. Βασιλείου λέει: «Μητέρα των πολέμων είναι η πλεονεξία, οι πόλεμοι με τη σειρά τους γεννούν την υψηλή φορολογία, που είναι η αυστηρότητα καταδίκη των πολιτών», (ΒΕΠ 59, 141).
Λόγια ξεκάθαρα και αληθινά. Λόγια που η αιώνια αξία τους αποδεικνύεται διαρκώς μέσα στην ιστορία. Θα αναφέρω ενδεικτικά δύο παραδείγματα από την εποχή μας για του λόγου το αληθές. Το πρώτο: η περυσινή έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για το 2007 και την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κόσμο μας πληροφορεί ότι 22 δις δολάρια κατά μέσο όρο δαπανώνται κάθε χρόνο για όπλα από χώρες της Ασίας, της Μέσης Ανατολής, της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής. Με αυτά τα χρήματα οι συγκεκριμένες χώρες θα είχαν τη δυνατότητα να εξασφαλίσουν σε κάθε παιδί μια θέση στο σχολείο και να μειώσουν την παιδική θνησιμότητα κατά δύο τρίτα μέχρι το 2015. Το δεύτερο: το κόστος 216 Τόμαχοκ που εξαπολύθηκαν στον πόλεμο κατά του Ιράκ σε μια μόνο ημέρα (19/1/1990) αρκούσαν να θρέψουν με τρόφιμα το λαό της Αιθιοπίας για έξι μήνες.
Σε μια εποχή που η γυναίκα βρισκόταν στο κοινωνικό περιθώριο οι Πατέρες αναλαμβάνουν την υπεράσπισή της και αγωνίζονται σθεναρά να της δώσουν τη θέση που της αρμόζει στην κοινωνία Είναι γνωστή σε όλους μας η θέση του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου 17 αιώνες πριν την εποχή μας όταν στιγμάτιζε, τη μεροληπτική υπέρ των ανδρών νομοθεσία του κράτους. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος ερχόμενος σε ρήξη με τις ανδροκρατικές αντιλήψεις της εποχής του, επιλέγει ως πρώτη μεταξύ των συνεργατών του μια γυναίκα, τη μετέπειτα Αγία Ολυμπιάδα η οποία αναδεικνύεται σε ηγέτιδα του χριστιανικού κοινωνικού έργου.
3. ΠΑΙΔΕΙΑ ΖΩΗΣ ΄Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΙΣΟΠΕΔΩΣΗ;
Μελετώντας κανείς τις θέσεις των Τριών Ιεραρχών για θέματα αγωγής των νέων, συναντά στα κείμενα τους προβληματισμούς και προτάσεις, όμοιες με τις πλέον προωθημένες της εποχής μας στις επιστήμες της Παιδαγωγικής και της Ψυχολογίας. Δυστυχώς όμως, ακόμα παραμένουν άγνωστες, όχι απλά στο ευρύ κοινό αλλά και στον εκπαιδευτικό κόσμο.
Η παιδεία κατά τους Τρείς Ιεράρχες πρέπει να αποτελεί δρόμο απελευθέρωσης προσωπικής και κοινωνικής, όχι διαδικασία εξαναγκασμού και ανελευθερίας. Ο Ιωάννης Χρυσόστομος θεωρεί ότι πρωτεύοντα ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία παίζει η προσωπικότητα του δασκάλου καθώς επίσης και η σχέση του με τους μαθητές. Η σχέση δάσκαλου-μαθητή πρέπει να είναι μια σχέση αγάπης και αλληλοσεβασμού. Το να αγαπά ο δάσκαλος το μαθητή και να αγαπιέται από αυτόν, «το φιλείν και φιλείσθαι» όπως ακριβώς λέει, είναι το στοιχείο εκείνο που βοηθάει ουσιαστικά να γίνει αποδοτική η διδασκαλία. Ο καλός δάσκαλος κατά τον Χρυσόστομο εμπνέει, προσελκύει και πείθει, (MG. 57327 ) Δεν είναι εγωιστής ούτε αλαζόνας, δε διακρίνεται για το εξουσιαστικό του ύφος, έχει πνεύμα μαθητείας, δεν περιαυτολογεί. Είναι ταπεινός έχοντας συναίσθηση των ατελειών και αδυναμιών του. Γνωρίζει καλά «ότι η επιείκεια είναι πιο δυνατή από τη βία», (MG. 57,61 ).
Ο παιδαγωγός πρέπει να επιδεικνύει δημοκρατικό πνεύμα και να σέβεται τη γνώμη των μαθητών του, ( MG. 60,35-36 ). Απέναντι τους να είναι απλός, ειλικρινής, απονήρευτος, άδολος. Να αποφεύγει την ειρωνεία και την υποκρισία. (MG. 61,404-406 ). Οι δάσκαλοι κατά τον Άγιο Πατέρα δεν πρέπει να είναι φορτικοί και πιεστικοί αλλά φιλόστοργοι. (MG. 62,402-403 ). Οφείλουν να υπερβάλλουν σε φιλοστοργία τους φυσικούς πατέρες. «Ο λόγος (του δασκάλου)», λέει ο Χρυσόστομος πρέπει να είναι «λόγος ανθρώπου που διδάσκει μάλλον παρά ελέγχει, που παιδαγωγεί παρά τιμωρεί, που βάζει τάξη παρά που διαπομπεύει, που διορθώνει παρά που επεμβαίνει στη ζωή του άλλου (του μαθητού)», (MG. 61 593-594).
Τα βασικά στοιχεία της αληθινής παιδείας για τους Τρεις Ιεράρχες είναι: η αγάπη, η ελευθερία και ο σεβασμός του ανθρώπινου προσώπου. Και οι τρεις τονίζουν πως η σχέση παιδαγωγού μαθητή είναι μια σχέση ελευθερίας και δημιουργίας. Ο διάλογος είναι το καλύτερο μέσο για να επιτευχθεί ο σκοπός της αγωγής. Η εξουσιαστικότητα και ο δογματισμός όχι μόνο δείχνουν έλλειψη αγάπης, (M.G. 62,404), αλλά και δε φέρνουν κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα. Ο εκπαιδευτικός οφείλει πρώτιστα να σέβεται το δώρο της ελευθερίας που χάρισε ο δημιουργός στα παιδιά και να μη φυλακίζει τις ανησυχίες τους, αλλά να ανοίγει δρόμους.
Με απλά λόγια οι Τρεις Ιεράρχες υποστηρίζουν πως η Παιδεία πρέπει να είναι στην υπηρεσία του ανθρώπου και όχι του συστήματος, όπως δυστυχώς έχει καταντήσει στις μέρες μας. Σήμερα σε ολόκληρο τον κόσμο η Παιδεία είναι κατευθυνόμενη, γι’ αυτό και αποτυχημένη. Οι νέοι-ες κατευθύνονται σύμφωνα με τις ανάγκες του συστήματος κάθε χώρας. Ενδεικτικό είναι το γεγονός σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία ότι μόνο ένας στους πέντε νέους κατάφερε να εισαχθεί στη σχολή των ονείρων του την προηγούμενη χρονιά. Το ζητούμενο, δυστυχώς στις μέρες μας δεν είναι να φτιάξουμε ελεύθερους ανθρώπους, με συγκροτημένη προσωπικότητα, υπεύθυνους, έτοιμους να σταθούν κριτικά σε ό,τι αλλοιώνει την ομορφιά της ζωής, αλλά εξαρτήματα για να λειτουργήσει καλά η μηχανή της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας. (Είμαι εξάρτημα εγώ της μηχανής σας και ο γιος μου ανταλλακτικό). Οι περισσότεροι νέοι δεν προχωρούν στις σπουδές τους σε ότι αυτοί ονειρεύονταν και επέλεξαν, δε σπουδάζουν για να ξεδιψάσουν τις ψυχές τους, για να ζήσουν, αλλά για να ενταχθούν εκεί που το απαιτούν οι ανάγκες του συστήματος με απώτερο σκοπό να βοηθήσουν στην ανάκαμψη των «δεικτών της παραγωγικότητας». Η παιδεία όμως δεν πρέπει να αποβλέπει ούτε στην παραγωγικότητα, ούτε στις όποιες ανάγκες του κράτους, οφείλει να οδηγεί τους νέους στην ανακάλυψη του μυστηρίου της ζωής, στην κατάκτηση της ελευθερίας, στα μονοπάτια της αναζήτησης της αλήθειας, στη μύησή τους στην παράδοση του τόπου τους και στον πολιτισμό, στη μεταμόρφωσή τους. Άραγε πόσοι από τους μαθητές, για παράδειγμα, της Λέσβου, ακόμη κι απ’ αυτούς που έχουν πετύχει στις καλύτερες πανεπιστημιακές και πολυτεχνικές σχολές έχουν μυηθεί στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη;
Όπως ωραία λέει ο Χρήστος Γιανναράς, όσοι κάνουν τους σχεδιασμούς για την παιδεία δείχνουν πως δεν τους ενδιαφέρει « η κατά κεφαλήν καλλιέργεια αλλά το κατά κεφαλήν εισόδημα». Συνεχίζουμε να εγκληματούμε σε βάρος των νέων ανθρώπων. Ξεκόψαμε τη γνώση από τη ζωή, τον έρωτα, την ομορφιά. Υποτάξαμε την αγάπη στην αναγκαιότητα και γι’ αυτό αποτύχαμε. Για όποιον αμφιβάλει γι’ αυτή την αποτυχία, παραπέμπω στην πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων για τους νέους όπου τα συμπεράσματά της μας αποκαλύπτουν ότι το 20% των Ελλήνων μαθητών ηλικίας 15 ως 18 ετών υποφέρει από κατάθλιψη, στις κοπέλες μάλιστα το ποσοστό φτάνει στο 30%. Στις μέρες μας η παιδεία έχει δώσει τη θέση της σε μια μονοδιάστατη, γι’ αυτό και άρρωστη εκπαίδευση. Για να επιτευχθούν οι στόχοι της, όλοι (γονείς, μαθητές, εκπαιδευτικοί) μπαίνουν σε καλούπια από νωρίς. Μια άλλη έρευνα έδειξε ότι το 97% των γονέων που έχουν παιδιά στο δημοτικό σχολείο απαιτούν πρώτιστα από αυτά την άριστη βαθμολογία. Το δόγμα παιδείας ειδικά στα Λύκεια, δηλαδή την εποχή που η ψυχή του νέου πάει να ανθίσει, είναι «να βγει η ύλη». Όλα θυσιάζονται εκεί. Η πίεση αφόρητη στους εκπαιδευτικούς που ζουν την τραγικότητα της μετατροπής τους, από φορείς γνώσης και ζωής σε απλούς διεκπεραιωτές ύλης ενώ τα παιδιά μας στην ηλικία που διψάνε για ζωή και αλήθεια περιορίζονται στο να μετατραπούν σε ζωντανά λυσάρια φυσικής, χημείας, μαθηματικών, αρχαίων, κλπ.
Στη σημερινή εκπαίδευση της ισοπέδωσης, φτάσαμε ακόμη και η έκθεση ιδεών, το μάθημα που ο μαθητής υποτίθεται ελεύθερα καταθέτει τις ιδέες του, να ταυτίζεται με ένα φροντιστηριακό δίωρο. Ο μαθητής αφού πληρώσει αδρά ζει την τραγωδία του να μαθαίνει «τι πιστεύει» και πως «πρέπει να το εκθέσει» ούτως ώστε να «πετύχει». Ζητάμε δηλαδή από τον νέο άνθρωπο να αρνηθεί την προσωπικότητά του, να γίνει κάτι «άλλο» για να κατορθώσει να θεωρηθεί επιτυχημένος. Σε μια κοινωνία πνιγμένη στον ατομικισμό, στις αξίες του εύκολου κέρδους, σε μια κοινωνία που προοδεύει όποιος διακρίνεται όχι για τις γνώσεις του αλλά για την ευλυγισία της μέσης του, τις γνωριμίες του, τα «κονέ» του που λένε οι νέοι, σε μια κοινωνία, στην οποία οι αξίες που προτείνονται στη νέα γενιά είναι ο καριερισμός, η βαθμοθηρία και αργότερα το μικροαστικό βόλεμα τι μπορούμε να περιμένουμε; Εμείς οι μεγαλύτεροι πνιγμένοι στις ανασφάλειές μας θέλουμε γενιές βολικών και βολεμένων, ανθρώπους που δεν είναι έτοιμοι να ρισκάρουν, ούτε να θυσιαστούν για τίποτα. Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ έλεγε: «αυτός που δεν είναι έτοιμος να πεθάνει για κάτι, δεν αξίζει να ζει». Προτείνουμε στους νέους την κοινωνία του «φαίνεσθαι», του «πρεστίζ». Το παν, είναι το προσωπείο. Η εικόνα μας προ τα έξω. Ξεχάσαμε ότι η αξία δεν βρίσκεται στο προσωπείο, αλλά στο πρόσωπο. Έτσι οι νέοι άρχισαν να μαζεύουν προσωπεία. Πώς να επιβιώσεις διαφορετικά. Στο βάθος ακούγεται η κραυγή αυτών που παλεύουν και διψάνε για ζωή. «Φανέρωσέ μας τη μάσκα που κρύβεις κάτω από τη μάσκα που φοράς», λέει το τραγούδι. Θέλει δρόμο για να φτάσεις στο πρόσωπο, στην επικοινωνία, στη συνάντηση. Θέλει ψυχή.
Η αγάπη, λέει ένας άγιος της Εκκλησίας μας, είναι πιο γλυκιά και από τη ζωή. Προσφέρουμε σήμερα παιδεία αγάπης; Όχι. Τότε πως θέλουμε παιδεία ζωής; Η παιδεία για να είναι πετυχημένη πρέπει να μιλά στις ψυχές, να τις κάνει να χαίρονται, να ονειρεύονται, να δημιουργούν. Να είναι όπως προτείνουν οι Τρεις Ιεράρχες «δρόμος απελευθέρωσης και όχι διαδικασία εξαναγκασμού και ανελευθερίας». Αν θέλουμε να τιμήσουμε τους Τρεις Ιεράρχες δε χρειάζεται να το κάνουμε μέσα από ακίνδυνες τυπικές γιορτές. Απαιτείται μελέτη του έργου τους, της προσφοράς τους, αλλά κυρίως η μίμηση της στάσης ζωής τους.


πηγή:neaproia

Οι Τρείς Ιεράρχες και η ταυτότητα του Ελληνισμού



Επισκόπου Ναυπάκτου π. Ιεροθέου

Η πορεία και η ανάπτυξη της ελληνικής σκέψης

Μελετώντας την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, αισθανόμαστε μία κατάπληξη για το πώς μπόρεσε να μελετήση το “είναι” και τον κόσμο μέσα από διαφορετικές προοπτικές, έχοντας όμως μια ενιαία υποδομή, το πώς αναπτύχθηκε και απετέλεσε ένα μεγάλο ρεύμα φιλοσοφίας, θρησκείας και πολιτικής.
Δύο κυρίως σημεία θα πρέπη να τονιστούν στην ενότητα αυτή.
Το πρώτο είναι ότι έχουμε μια διαρκή εξέλιξη του τρόπου με τον οποίο φιλοσοφούσαν και θρησκεύονταν οι αρχαίοι Έλληνες, μέσα όμως στα πλαίσια της ελληνικής συνείδησης. Παρατηρεί κανείς με πολύ μεγάλη έκπληξη το πώς το αρχαίο ελληνικό πνεύμα απέφευγε την στασιμότητα και διακρινόταν από μία δυναμική πορεία. Μπορεί κανείς να οριοθετήση, παρά το επικίνδυνο του πράγματος, μερικές φάσεις της αναπτύξεως του ελληνικού πνεύματος.
Στην αρχή παρατηρεί κανείς την επικράτηση μαγικών θρησκειών, λατρεύεται η φύση, η οποία συνιστά μια κατώτερη θρησκεία. Στην συνέχεια αναπτύσσεται ο ανθρωπομορφισμός, η λατρεία των θεών του Ολύμπου, όπως περιγράφεται στον Όμηρο και τον Ησίοδο. Αυτός ο ανθρωπομορφισμός στην πραγματικότητα ενσαρκώνει τους ανθρώπινους πόθους για την αθανασία, την υγεία, την καλοπέραση, την δύναμη. Ακολούθως εμφανίζονται οι Ίωνες φυσικοί, οι οποίοι στρέφονται στην φύση, αποβάλλοντας την θρησκευτική άποψη για την ερμηνεία του κόσμου. Η αρχική αιτία του κόσμου θεωρείται από τον Θαλή τον Μιλήσιο το νερό, από τον Αναξίμανδρο το άπειρο, από τον Αναξιμένη ο αέρας. Στην συνέχεια εμφανίζεται ο μυστικιστικός τρόπος ζωής, η οργιαστική φάση της θρησκείας, όπως εκφράζεται από τον Διόνυσο, τους Ορφικούς και τον Πυθαγόρα, οι οποίοι φέρουν τον θεό μέσα στον άνθρωπο και ενδιαφέρονται κυρίως για την αντιμετώπιση του πόνου. Η οντολογική ερμηνεία της φύσης, όπως εκφράζεται από τους Ελεάτες (Παρμενίδης) και τον Ηράκλειτο, ασχολείται με την σχέση και διαφορά μεταξύ “είναι” και “γίγνεσθαι”. Ακόμη, η εμφάνιση του ορθολογισμού, όπως εκφράζεται από τους Σοφιστές, με πρώτο τον Πρωταγόρα, οι οποίοι θεωρούνται πρόδρομοι των Διαφωτιστών του 18 αι. μ.Χ., εκλαμβάνουν την αλήθεια όχι ως αντικείμενο, αλλά υποκείμενο που συνδεέεται με την ανθρώπινη σκέψη. Ακολούθως η ιδεαλιστική, κλασσική μεταφυσική του Σωκράτη, του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη, πολέμησε τον ανθρωπομορφισμό του Θεού και έκανε τον Θεό ιδέα. Έπειτα η μετακλασσική περίοδος του Ελληνισμού που εκφράζεται από τον Στωϊκούς και Επικούριους φιλοσόφους, οι οποίοι ταύτισαν την φύση του ανθρώπου με τον λόγο, έκαναν λόγο για την νέκρωση του παθητικού μέρους της ψυχής και βεβαίως έδωσαν προτεραιότητα στην ευδαιμονία, όπως αυτοί την εννοούσαν. Τέλος, ο νεοπλατωνισμός με τον Πλωτίνο, τον Πορφύριο, τον Ιάμβλιχο και τον Πρόκλο, που ήταν η τελευταία αναλαμπή της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας και κυρίως της μεταφυσικής συνέδεσαν τον πλατωνισμό με την γνωστικισμό.
Επίσης εκείνο το οποίο μπορεί να σημειωθή είναι ότι υπάρχουν πολλοί μελετητές οι οποίοι συνδέουν την εξέλιξη αυτή μέσα από πολιτικές ερμηνείες. Για παράδειγμα στις ελληνικές πόλεις – κράτη άλλοτε κυριαρχεί η δημοκρατία, δηλαδή η επικράτηση δημοκρατικών αρχών με τους θεούς του Δήμου, και άλλοτε κυριαρχεί ο αριστοκρατικός ιδεαλισμός, όπως εκφράζεται από τον μυστικισμό και την μεταφυσική.
Το δεύτερο σημείο που εκφράζει την ενότητα, αλλά και όλη την εξέλιξη του ελληνικού πνεύματος, είναι η “σταδιακή εξέλιξη από την μυθική αντίληψη προς την ορθολογιστική σκέψη” και στην μεταφυσική φιλοσοφία δεν είναι ένα τυχαίο φαινόμενο, αλλά υπάρχουν πολλοί παράγοντες που το προσδιόρισαν. Στην συνέχεια θα παραθέσω μερικά από τα στοιχεία, τα οποία χρησιμοποιεί ο Κωνσταντίνος Βαμβακάς στο σημαντικό βιβλίο του με τίτλο “Οι Θεμελιωτές της δυτικής σκέψης”.
Ο Karl Jaspers έχει υποστηρίξει ότι στην πνευματική εξέλιξη που συντελείται μεταξύ του 800 και 200 π.Χ., περίπου στο 500 π.Χ. τοποθετείται αυτό που χαρακτήρισε “αξονική περίοδο της ιστορίας της ανθρωπότητας”.
Παρατηρείται ότι από τον 7ο αι. π.Χ. και εντεύθεν σε διαφόρους γεωγραφικούς χώρους, την Κίνα (Λάο-Τσέ, Κομφούκιος), την Ινδία (Μαχαβίρα, Βούδας), τον Ισραήλ (προφήτες Ιερεμίας, Ιεζεκιήλ), το Ιράν (Ζωροάστρης), την Ελλάδα (Προσωκρατικοί, Σωκράτης, Πλάτων, Αριστοτέλης) γίνονται διάφορες πολιτισμικές θεμελιακές μεταβολές.
Όμως οι αφετηρίες κάθε τόπου και πολιτισμού είναι διαφορετικές. Στην Κίνα κυριαρχεί η πρακτική φροντίδα για την καλή σχέση των ανθρώπων στην κοινωνία, στην Ινδία επικρατεί η θρησκευτική αγωνία του ανθρώπου για νόημα ζωής, στην Ελλάδα επικρατεί κυρίως η φιλοσοφία.
Γεγονός είναι ότι την περίοδο αυτή παρατηρείται και μία επικοινωνία των Ελλήνων με τους άλλους λαούς. Οι Έλληνες, λόγω της θαλάσσης, έρχονται σε επικοινωνία με πολλούς λαούς και πολιτισμούς, λαμβάνοντας από αυτούς ό,τι τους ήταν απαραίτητο για τον τρόπο ζωής τους. Συγχρόνως το εύκρατο κλίμα και ο τόπος διαμονής τους που συνέδεε στεριά και θάλασσα, τους έδινε την δυνατότητα να φιλοσοφούν για το “είναι”, τον “χρόνο”, την “φύση”, τον “άνθρωπο”, το νόημα της ζωής και του θανάτου. Έτσι, οι Έλληνες προσλάμβαναν ό,τι καλύτερο υπήρχε στους άλλους πολιτισμούς και το μετέτρεπαν σε φιλοσοφία, ασχολούμενοι με τον “θεό”, την “αρχή”, τον “λόγο”, την “δίκη”, το “άπειρο”, την “φύση”, τον “κόσμο”, το “είναι”.
Όπως σημειώνει ο Κωνσταντίνος Βαμβακάς, “τό ορθολογικό πνεύμα των Ελλήνων έθεσε αναμφισβήτητα τα θεμέλια της φιλοσοφίας και της επιστήμης, πράγμα που υπήρξε καθοριστικό για την εξέλιξη του ευρωπαϊκού πολιτισμού… Οι Έλληνες ίδρυσαν τον δυτικό πολιτισμό, οριοθετώντας τον όμως, συγχρόνως, έναντι των ανατολικών πολιτισμών”.
Όπως σημειώθηκε προηγουμένως, υπήρξαν πολλοί παράγοντες για την ανάπτυξη της φιλοσοφίας στην αρχαία Ελλάδα. Θα αναφέρω μερικούς από αυτούς.
Ένας παράγοντας ήταν η “περιβάλλουσα φύση”. Το εύκρατο κλίμα, η διαυγής ατμόσφαιρα και η ηλιοφάνεια, η “αδιάκοπη διείσδυση και συμβίωση στεριάς και θάλασσας”, όπως “ο αέναος ρόχθος και κυματισμός της επιφάνειας της θάλασσας, σε αντίθεση με τον σιωπηλό, αδιόρατο και ασάλευτο βυθό της” θα δημιουργήσουν την υποψία για την αντίθεση μεταξύ “φαίνεσθαι” και “είναι”, “γίγνεσθαι” και “είναι”. Επίσης, και η θάλασσα θα βοηθήση στην επικοινωνία με πολλούς πολιτισμούς.
Άλλος παράγοντας είναι οι κοινωνικές δομές. Από τον 8ο αιώνα π.Χ. και μετά δημιουργούνται οι πόλεις – κράτη. Το πολίτευμα των πόλεων αυτών - κρατών έχει διάφορες διακυμάνσεις, αρχίζει από το αριστοκρατικό, δημιουργούνται τα ολιγαρχικά ή τιμοκρατικά πολιτεύματα, αφού αναπτύσσεται η τάξη των βιοτεχνών, εμπόρων και πλοιοκτητών, προχωρεί στα τυραννικά καθεστώτα και θα φθάση στην εγκαθίδρυση της δημοκρατίας. Παρά ταύτα δημιουργείται σε όλες αυτές τις πόλεις – κράτη η κοινή ελληνική συνείδηση, καθώς επίσης, μετά την κατάρρευση του Μυκηναϊκού πολιτισμού με την Γραμμική Γραφή Β΄, δημιουργείται το νέο ελληνικό αλφάβητο. Οι Έλληνες χρησιμοποίησαν ως πρότυτο την φοινικική γραφή, αφού όμως προσέθεσαν τα φωνήεντα, που δεν είχε το φοινικικό αλφάβητο (αποτελείτο από σύμφωνα και ημίφωνα), δημιουργώντας έτσι ένα κομψό φωνητικό αλφάβητο.
Η θρησκεία, επίσης, υπήρξε ένας σπουδαίος παράγοντας για την ανάπτυξη του ελληνικού πνεύματος. Στην αρχή “οι θεοί των Ελλήνων είναι δυνάμεις και δευτερευόντως πρόσωπα. Γι' αυτό τα θεϊκά πρόσωπα, πολλές φορές, συγχέονται”. Στην συνέχεια εξασθενίζει η πίστη στους θεούς, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν δύο πνευματικοί δρόμοι: “τής ορθολογικής φιλοσοφίας των Ιώνων και του μυστικισμού της ορφικής διδασκαλίας, που θα ανταποκριθή και στις βαθύτερες θρησκευτικές ανάγκες των Ελλήνων”. Αυτή η μυστηριακή θρησκεία είναι εντελώς διαφορετική από “τό ελληνικό πνεύμα της ομηρικής εποχής” και οπωσδήποτε έχει επίδραση ανατολική.
Επίσης, η σχέση μεταξύ μύθου και επικής ποίησης, η πορεία από τον μύθο στον λόγο έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της φιλοσοφίας. Μέσα από αυτή την διάσταση οι Έλληνες έβλεπαν την ενότητα και την τάξη που υπάρχει στην φύση.
Όλες αυτές οι προϋποθέσεις υπήρχαν στο αρχαίο ελληνικό “πνεύμα”, οπότε η επικοινωνία τους με τους ανατολικούς λαούς βοήθησε στο να το αναπτύξουν ακόμη περισσότερο με εκείνα που συνάντησαν.
Για παράδειγμα, ο Θαλής ο Μιλήσιος παρέλαβε την αστρονομία από την Αίγυπτο και την Βαβυλωνία με τα ταξίδια τα οποία είχε κάνει, αλλά την ανήγαγε σε φιλοσοφία. Το ίδιο και ο Πυθαγόρας. Επίσης οι Έλληνες παρέλαβαν την αριθμητική και την γεωμετρία από την Αίγυπτο και την έκαναν φιλοσοφία. Ακόμη οι ορφικοί και οι πυθαγόρειοι παρέλαβαν στοιχεία απο τους ανατολικούς λαούς, αλλά προχώρησαν περισσότερο τις γνώσεις αυτές. Οι ανατολικοί λαοί ανέπτυξαν διάφορα μυθολογικά συστήματα και συγκέντρωσαν ένα μεγάλο υλικό που εξυπηρετούσε “ωφελιμιστικούς καθαρά σκοπούς”, ενώ οι Έλληνες τα ανήγαγαν σε άλλη σφαίρα, τα έκαναν φιλοσοφία. Το κίνητρό τους “δέν έχει σχέση με τα πρακτικά προβλήματα των ανατολικών λαών, αλλά είναι αναζήτηση της αλήθειας μέσω της ευρύτερης θεώρησης του κόσμου”.
Βέβαια, ο G. James ανέπτυξε την θεωρία περί “κλεμμένης κληρονομιάς”, δηλαδή πρόκειται για την λεγόμενη “αφροκεντρική θεωρία”, αλλά αυτή δεν έγινε αποδεκτή από την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα για τα αυθαίρετα συμπεράσματά της και διότι αγνόησε το γεγονός ότι οι αρχαίοι Έλληνες προσέλαβαν μερικά στοιχεία από ξένους πολιτισμούς, αλλά τα επεξεργάσθηκαν ακόμη περισσότερο και το πρακτικό - ωφελιμιστικό επίπεδο το ανέβασαν στο οντολογικό, φιλοσοφικό, θεολογικό επίπεδο. “Η ουσία είναι –καί αυτό επιμένουν να μη κατανοούν οι αφροκεντριστές– ότι οι Έλληνες μετέτρεψαν τις πρακτικές γεωμετρικές, αριθμητικές, αστρονομικές γνώσεις των γειτονικών μεγάλων πολιτισμών σε γενικευμένα, συνεκτικά, φιλοσοφικά συστήματα”.
Οπότε, όταν παρατηρή κανείς τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, θα διαπιστώση ότι διαρκώς γονιμοποιεί και γονιμοποιείται, προσλαμβάνει και προσλαμβάνεται, γεννιέται μια φάση και έπειτα πεθαίνει για να αναγεννηθή κάποια άλλη, έχει μια διαρκή κίνηση και πορεία, διακρίνεται από μια εντελέχεια, έχει μια δυναμική κίνηση προς την ολοκλήρωση. Ξεκινά από την μαγική θρησκεία, προχωρεί στον ανθρωποκεντρισμό, εξελίσσεται στον ορθολογισμό, φθάνει στον μυστικισμό, αναπτύσσεται στην μεταφυσική.
Παράλληλα η νέα φάση που δημιουργείται δεν καταργεί τελείως την προηγούμενη, οπότε υπάρχουν πολλές παράλληλες παραδόσεις. Ο ελληνικός πολιτισμός έχει μέσα του μια δυναμικότητα, μια ακατάβλητη ελευθερία, μια κίνηση προς την ολοκλήρωση. Όλο αυτό το ρεύμα κινείται μαζί, παράλληλα, ενοποιημένα, σε μερικά σημεία απομονωμένα και με όλες αυτές τις μορφές του συναντιέται με τον Χριστιανισμό.
Οι πρώτοι Αποστολικοί Πατέρες, οι Απολογητές και οι μεγάλοι Πατέρες του 4ου αιώνος συναντούν όλο αυτό το ρεύμα, το διηρημένο σε πολλά τμήματα, αλλά εσωτερικά ενοποιημένο με τον νόμο των αντιθέσεων του Ηρακλείτου, και είναι φυσικό να επηρεασθούν από αυτό. Δεν πρόκειται μόνον για την κοινή ελληνιστική γλώσσα, την οποία οι Πατέρες συνάντησαν στην εποχή τους και την χρησιμοποίησαν, αλλά όλο αυτό το οντολογικό υποσυνείδητο που υπάρχει στον Ελληνισμό. Το θέμα αυτό θα το δούμε στην επόμενη ενότητα.
Εκείνο το οποίο πρέπει να σημειωθή ως προς την ενότητα αυτή είναι ότι η ταυτότητα του ελληνισμού χαρακτηρίζεται από μια διαρκή εξέλιξη, γονιμοποίηση και ωρίμανση. Κανείς δεν μπορεί να εντάξη τον Ελληνισμό σε μια χρονική φάση της εξελίξεώς του και κανείς δεν μπορεί να απολυτοποιήση μια μόνο φάση σε αυτήν την εξέλιξη.
3. Η συνάντηση του Ελληνισμού με τον Χριστιανισμό
Όπως είδαμε προηγουμένως, η τελευταία φάση της ελληνικής φιλοσοφίας, η οποία χαρακτηρίζεται Νεοπλατωνισμός, έχει επηρεασθή από τον Γνωστικισμό και μερικές απόψεις του Χριστιανισμού, κυρίως αιρετικών παραφυάδων.
Το γεγονός είναι ότι μέχρι τον 4ο αιώνα μ.Χ. υπήρξαν πολλές φάσεις της συναντήσεως του Ελληνισμού με τον Χριστιανισμό. Ο Χριστιανισμός γεννήθηκε σε Ιουδαϊκά περιβάλλοντα, αλλά όταν εξήλθε από τον χώρο της Παλαιστίνης αναγκαστικά συναντήθηκε με τον Ελληνισμό, με θετικές και αρνητικές συνέπειες. Κυρίως όμως τον 4ο αιώνα μ.Χ., όταν μεγάλα πνευματικά αναστήματα του Χριστιανισμού μελέτησαν την αρχαία ελληνική παιδεία, σπουδάζοντας την ελληνική φιλοσοφία και γενικότερα την ελληνική παράδοση, τότε γεννήθηκαν οι προϋποθέσεις μιας συναντήσεως μεταξύ των δύο αυτών πνευματικών μεγεθών, του Χριστιανισμού και του Ελληνισμού.
Η συνάντηση αυτή Ελληνισμού και Χριστιανισμού χαρακτηρίσθηκε με δύο φράσεις. Την μία χρησιμοποίησε ο μεγάλος Προτεστάντης Θεολόγος και ιστορικός Χάρνακ, σύμφωνα με την οποία η συνάντηση Χριστιανισμού και Ελληνισμού δημιούργησε “τον εξελληνισμό του Χριστιανισμού”, όπως ονόμαζε τον Γνωστικισμό. Την άλλη φράση χρησιμοποίησε ο μεγάλος Ρώσσος Θεολόγος του 20ου αιώνος, που δίδαξε στον Χάρβαρντ των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ, σύμφωνα με την οποία η συνάντηση Χριστιανισμού και Ελληνισμού δημιούργησε “τον εκχριστιανισμό του ελληνισμού”.
Ο “εξελληνισμός του Χριστιανισμού” συνίσταται στο ότι ο Χριστιανισμός εξελληνίστηκε, δηλαδή απέβαλε την αποκαλυπτική αλήθεια και πλησίασε περισσότερο προς την αρχαία ελληνική φιλοσοφία. Επίσης, ο “εκχριστιανισμός του Ελληνισμού” συνίσταται στο ότι ο Ελληνισμός εκχριστιανίσθηκε, δηλαδή ο Χριστιανισμός χρησιμοποίησε τον Ελληνισμό για να εκφράση την αλήθειά του.
Ενώ φαίνεται ότι ένα από τα δύο συνέβη, εν τούτοις όμως πραγματοποιήθηκαν και τα δύο αυτά ρεύματα. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης Ζηζιούλας υπεστήριξε την άποψη ότι ο “εξελληνισμός του Χριστιανισμού” έγινε από τους φιλοσοφούντας θεολόγους, οι οποίοι κατέληξαν να θεωρούνται αιρετικοί της Εκκλησίας, όπως ο Γνωστικισμός, ο Δοκητισμός, ο Μοντανισμός και αργότερα άλλοι αιρετικοί, ενώ ο “εκχριστιανισμός του Ελληνισμού” έγινε από τους Πατέρας της Εκκλησίας, ιδίως τους Τρείς Ιεράρχες και τον άγιο Γρηγόριο τον Νύσσης, όπως και τους μεταγενέστερους, ήτοι άγιο Μάξιμο Ομολογητή, άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό, άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά κλπ.
Το κρίσιμο θέμα το οποίο απησχόλησε τους πρώτους Πατέρας είναι το λεγόμενο κοσμολογικό, που καταλήγει στο θεολογικό. Το κοσμολογικό πρόβλημα είναι τί είναι ο κόσμος, ποιός τον δημιούργησε, που οφείλεται το κακό που υπάρχει στον κόσμο. Η εβραϊκή ερμηνεία για τον κόσμο έβλεπε πάντοτε πίσω από τον κόσμο τον Θεό. Η ελληνική - φιλοσοφική ερμηνεία για τον κόσμο θεωρούσε τον Θεό πάντοτε συνδεδεμένο με τον κόσμο. Ακόμη και ο Πλάτων που έκανε λόγο για τα αρχέτυπα των όντων, έλεγε ότι ο κόσμος δημιουργήθηκε από προϋπάρχουσα ύλη και έτσι δημιουργός σημαίνει διακοσμητής.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας, έχοντας βιβλική - εβραϊκή σκέψη, έπρεπε να περάσουν την χριστιανική αποκάλυψη μέσα στην ελληνική νοοτροπία. Το θέμα κατ' εξοχήν ετέθη στο ερώτημα τί είναι ο Χριστός, που είναι το κέντρο της ιστορίας, και τί θα πη ότι ενηνθρώπησε ο Χριστός. Για τον Εβραίο δεν υπήρχε πρόβλημα, γιατί το ερμήνευε ως μια επέμβαση του Θεού μέσα στον κόσμο. Για τον Έλληνα όμως υπήρχε σοβαρό πρόβλημα, επειδή έπρεπε να αλλάξη όλη την νοοτροπία του. Δηλαδή, έπρεπε να αλλάξη την κοσμολογία του, που σημαίνει ότι έπρεπε να απαντά στο ερώτημα τί είναι ο Χριστός με κοσμολογικές κατηγορίες, χωρίς όμως να δεχθή την ελληνική νοοτροπία.
Αυτό σημαίνει ότι έπρεπε να αποβάλη την άποψη ότι ο κόσμος δημιουργήθηκε από προϋπάρχουσα ύλη και να δεχθή την διδασκαλία ότι ο κόσμος έγινε από το μηδέν. Επίσης έπρεπε να αποβάλη την άποψη περί της πτώσεως ως τιμωρίας και να δεχθή την διδασκαλία περί της πτώσεως ως ελεύθερης επιλογής του ανθρώπου. Ακόμη έπρεπε να αποβάλη την άποψη ότι η ύλη είναι εκ φύσεως κακή και να δεχθή την δυνατότητα ενανθρωπήσεως του Λόγου και αναστάσεως του Χριστού, όπως επίσης και αναστάσεως και αφθαρσίας των σωμάτων των ανθρώπων. Έπρεπε δηλαδή να αποβάλη την άποψη της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας περί φύσει θνητού σώματος και φύσει αθανάτου ψυχής.
Επίσης, άλλο θέμα που έπρεπε να αντιμετωπίσουν οι πρώτοι Πατέρες ήταν το θέμα ποιά είναι η μέθοδος ερμηνείας του κόσμου και του ανθρώπου. Γι' αυτό, το κρίσιμο σημείο που δείχνει την διαφορά μεταξύ των φιλοσοφούντων θεολόγων και των ορθοδόξων Πατέρων είναι η σχέση μεταξύ του νου και της λογικής σε σχέση με την γνώση του Θεού. Οι φιλοσοφούντες θεολόγοι υπερύψωσαν την ανθρώπινη λογική, την έθεσαν ως κέντρο ερεύνης ακόμη και του Θεού, ενώ οι Πατέρες της Εκκλησίας έδωσαν μεγαλύτερη σημασία στον νου και την καρδιά, προκειμένου να αποκτήσουν γνώση εμπειρική του Θεού.
Αυτό το βλέπουμε στους Τρεις Ιεράρχες, που έκαναν λόγο για την νοερά ησυχία, την καρδιακή καθαρότητα προκειμένου να αποκτήση κανείς την γνώση του Θεού. Και όταν αποκτήση κανείς την γνώση του Θεού στην συνέχεια, χρησιμοποιώντας ως εργαλείο την λογική, διατυπώνει την εμπειρία του.
Σε αυτό το σημείο φαίνεται η διαφορά των Τριών Ιεραρχών από τους φιλοσοφούντας θεολόγους της εποχής τους, οι οποίοι απέκλιναν από την ορθόδοξη αλήθεια. Ενώ οι φιλοσοφούντες θεολόγοι είχαν μια ενιαία μεθοδολογία ερεύνης και γνώσεως του Θεού, οι Τρεις Ιεράρχες είχαν αναπτύξει την διπλή μεθοδολογία για την γνώση του κόσμου και του Θεού –αφού η λογική ερευνά τον κόσμο και ο νους αποκτά εμπειρίες του Θεού– με αποτέλεσμα να μη συγχέουν νου και λογική και να μη ταυτίζουν επιστήμη και θεολογία.
Όπως έχουμε εντοπίσει πιο πάνω, ο Ελληνισμός είναι ένα πολύ μεγάλο μέγεθος, που ξεκίνησε πολλούς αιώνας πριν από την έλευση του Χριστού, γονιμοποίησε όλα τα στοιχεία τα οποία βρήκε στην πορεία του, ακόμη και ανατολικές παραδόσεις, και συνεχώς αυξανόταν σε εμπειρία και γνώση. Όσες επιστημονικές και πρακτικές γνώσεις της εποχής εκείνης παρέλαβε από ανατολικούς λαούς, τις έκανε φιλοσοφία.
Μελετώντας τα ζητήματα αυτά προσεκτικά, διεπίστωσα ότι η θεολογία των Πατέρων της Εκκλησίας, ιδίως των Τριών Ιεραρχών μπορεί να θεωρηθή μια δημιουργική εξέλιξη του ελληνισμού, μια έκφραση του εκχριστιανισμένου Ελληνισμού, αφού οι Τρεις Ιεράρχες προσέλαβαν όλα τα θετικά στοιχεία του Ελληνισμού, τα οποία συνάντησαν και τον ανέβασαν σε μεγάλο ύψος. Όπως ο Ελληνισμός γονιμοποίησε τα στοιχεία του παρελθόντος, έτσι και ο Χριστιανισμός γονιμοποίησε τα στοιχεία του Ελληνισμού που συνάντησε στην εποχή του. Για παράδειγμα, οι Τρεις Ιεράρχες αξιοποίησαν κατά τον καλύτερο τρόπο πολλές απόψεις της προσωκρατικής φιλοσοφίας (Ελεατικής Σχολής και Σχολής Ηρακλείτου) πολλές θεωρίες της κλασσικής φιλοσοφίας (Πλάτωνος - Αριστοτέλους), πολλές εκφράσεις της μυστικής φάσεως του Ελληνισμού (Πυθαγόρα - Ορφικών) κλπ., χωρίς βέβαια να αλλοιώσουν τον ορθόδοξη αποκαλυπτική αλήθεια.
Θα ήθελα να αναφερθώ σε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, δηλαδή την περίπτωση του Ηρακλείτου (βλ. Ηράκλειτος άπαντα, Τάσου Φάλκου - Αρβανιτάκη, εκδ. Ζήτρος, Κωνσταντίνου Βαμβακά: Οι θεμελιωτές της δυτικής σκέψης, Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης, Ιωάννου Θεοδωρακόπουλου: εις Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτικής Αθηνών, τόμ. Β΄, 432 κ. εξ., Γρηγορίου Κωσταρά: Φιλοσοφική προπαίδεια, Αθήναι 1991, Χαραλάμπους Θεοδωρίδου: Επίκουρος, η αληθινή όψη του αρχαίου κόσμου, Κολλάρου) και πώς οι απόψεις του Ηρακλείτου πέρασαν δημιουργικά στην Ορθόδοξη παράδοση.
Είναι γνωστόν ότι ο Ηράκλειτος (535-475 π.Χ.) υπήρξε ένα φωτεινό πνεύμα κατά την πορεία της εξέλιξης της αρχαίας ελληνικής παράδοσης. Βεβαίως, δεν διασώζεται το πλήρες έργο του, μόνον διασώζονται 139 αποσπάσματα σε διαφόρους συγγραφείς. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι απόψεις του Ηρακλείτου έγιναν αντικείμενο προσοχής και ερεύνης από όλους τους αρχαίους κλασσικούς φιλοσόφους, όπως τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη κλπ., παλαιούς Χριστιανούς συγγραφείς, όπως τον Ιππόλυτο, τον Κλήμεντα Αλεξανδρέα, και νέους φιλοσόφους, όπως τον Έγελο, τον Μπέρξον, τον Μαρξ, τον Γκαίτε, τον Νίτσε.
Τα διασωθέντα αποσπάσματά του ερμηνεύονται ποικιλοτρόπως, ακριβώς γιατί ο Ηράκλειτος χαρακτηρίστηκε “σκοτεινός φιλόσοφος”, δηλαδή είναι δύσκολος στην ερμηνεία, είναι αποφθεγματικός και ελλειπτικός και όπως έλεγε ο Διογένης ο Λαέρτιος “Δηλίου τινος δείται κολυμβητού” για την κατανόησή του.
Από τις απόψεις του Ηρακλείτου μπορούμε να σημειώσουμε τρεις βασικές του θέσεις.
Η μία αναφέρεται στην έννοια του λόγου, που είναι ο συμπαντικός νόμος που διέπει τα πάντα, βρίσκεται μέσα στα όντα, στο γίγνεσθαι, στο είναι του κόσμου, στην ψυχή του ανθρώπου. Ο λόγος είναι η αρχή από την οποία κατάγεται το γίγνεσθαι, και ο άνθρωπος πρέπει να ενωθή με τον λόγο. Για να μπορέση όμως να φθάση και να ενωθή με τον λόγο, πρέπει να ελευθερωθή από τις αισθήσεις του και τους φραγμούς της υποκειμενικότητάς του. Ο Ηράκλειτος κάνει λόγο για τον ξυνό (ξυν-νόω) κοινό λόγο, που σημαίνει την ταύτιση του κοινού λόγου με την κοινή φρόνηση. Ο λόγος αυτός είναι αιώνιος και οι άνθρωποι δεν μπορούν να τον εννοήσουν, ούτε πριν τον ακούσουν, αλλά και ούτε όταν τον ακούσουν. Όταν είναι σε εγρήγορση δεν γνωρίζουν τί κάνουν και όταν κοιμούνται λησμονούν τί πράττουν. Ενώ ο λόγος είναι κοινός, πολλοί άνθρωποι ζουν ωσάν να έχουν την δική τους αλήθεια. Ο Ηράκλειτος γράφει: “Διό δει έπεσθαι τω (ξυνώ, τουτέστι τω) κοινώ· ξυνός γαρ ο κοινός” (απόσπασμα 2).
Η δεύτερη βασική αλήθεια του Ηρακλείτου είναι τα περί του γίγνεσθαι, αφού υποστηρίζει την γνωστή άποψη ότι “τα πάντα ρει”. Το γίγνεσθαι κατά τον Ηράκλειτο δεν γνωρίζει ούτε αρχή ούτε τέλος, αλλά έχει παντού την αρχή του και το τέλος. Πρόκειται για μια αέναη σύγκρουση των αντιθέτων, γι' αυτό και ομιλούσε για το ότι “πόλεμος πατήρ πάντων”. Μέσα στο γίγνεσθαι υπάρχει ο λόγος, γι' αυτό κάθε αιών δεν μπορεί να βγη από τα μέτρα του. Έτσι, παρά το γίγνεσθαι, την αέναη κίνηση των όντων, υπάρχει μια εσωτερική ισορροπία.
Η τρίτη βασική αρχή είναι ότι ο Ηράκλειτος ταυτίζει τον λόγο με το πυρ, αφού το πυρ συμβολίζει τον αιώνιο λόγο. Ο Ηράκλειτος γράφει ότι όλος ο κόσμος δεν πλάσθηκε από κάποιον θεό ή άνθρωπο, “αλλ' ην αεί και έστιν και έσται πυρ αείζωον, απτόμενον μέτρα και αποσβεννύμενον μέτρα” (απόσπ. 30).
Επομένως κατά τον Ηράκλειτο υπάρχει μια σχέση μεταξύ του λόγου, του γίγνεσθαι και του πυρός. Συνέπεια αυτής της σχέσεως είναι ότι η αλήθεια συνδέεται με τον λόγο και όχι με την αίσθηση και γι' αυτό πρέπει ο άνθρωπος να μετέχη του λόγου. Μέσα σε αυτήν την προοπτική ο Ηράκλειτος εξασκεί μια κριτική της σύγχρονής του ειδωλολατρίας, αφού οι άνθρωποι ενώ ζητούσαν να εξαγνιστούν με καθαρμούς, εν τούτοις μιαίνονταν με άλλο αίμα από τις αιματηρές θυσίες και έτσι ομοίαζαν σαν κάποιον που μπήκε στην λάσπη και προσπαθεί μετά να ξεπλυθή με την λάσπη (απόσπ. 5). Επίσης μέσα σε αυτήν την προοπτική ελέγχει τους ανθρώπους εκείνους που ταυτίζουν την ευδαιμονία με τις σωματικές απολαύσεις, γιατί αν συνέβαινε η ευδαιμονία να βρίσκεται σε τέτοιες απολαύσεις, τότε τα πιο ευτυχισμένα όντα θα ήταν τα βόδια (απόσπ. 4).
Οι Πατέρες της Εκκλησίας χρησιμοποίησαν ή απήντησαν και σε αυτές τις απόψεις του Ηρακλείτου, όπως το έκαναν και με τις απόψεις άλλων φιλοσόφων. Συγκεκριμένα:
Ο λόγος του Ηρακλείτου, που είναι ο συμπαντικός νόμος του κόσμου, υπενθυμίζει τον Λόγο – Χριστό, ο Οποίος όμως είναι πρόσωπο και δια του Οποίου δημιουργήθηκε ο κόσμος, αφού “τω λόγω Κυρίου οι ουρανοί εστερεώθησαν”.
Το γίγνεσθαι του Ηρακλείτου υπενθυμίζει την διδασκαλία των Πατέρων για την άκτιστη ενέργεια του Θεού σε όλη την κτίση, αφού κατά τον λόγο του Χριστού “ο πατήρ μου έως άρτι εργάζεται, καγώ εργάζομαι” (Ιω. ε΄, 17) και μέσα σε όλη την κτίση υπάρχουν “οι λόγοι των όντων”, δηλαδή οι άκτιστες ενέργειες του Θεού. Παρά το διαρκές γίγνεσθαι, υπάρχει ενότητα, αφού οι λόγοι των όντων δημιουργούν μια ισορροπία. Και γι' αυτό πατήρ των πάντων δεν είναι ο πόλεμος, αλλά ο Θεός της ειρήνης.
Το αείζωον πυρ του Ηρακλείτου υπενθυμίζει το πυρ της Πεντηκοστής, η ενέργεια του Αγίου Πνεύματος, η οποία αποκαλύπτει τον Λόγο – Χριστό και ενεργεί τα χαρίσματα και βεβαίως συγκροτεί όλον τον θεσμόν της Εκκλησίας, που είναι το Σώμα του Χριστού. Είναι χαρακτηριστικό ότι το χωρίο του Ηρακλείτου “αλλ' ήν αεί και έστιν και έσται πυρ αείζωον” χρησιμοποιήθηκε από τον Άγιο Γρηγόριο το Θεολόγο και την υμνογραφία της Εκκλησίας, για να δηλωθή το Άγιον Πνεύμα, το οποίο “ην μεν αεί, και έστι και έσται ούτε αρξάμενον ούτε παυσόμενον”.
Βεβαίως, υπάρχουν διαφορές μεταξύ της φιλοσοφίας του Ηρακλείτου και της αποκαλυπτικής αλήθειας της Ορθοδόξου Εκκλησίας, όπως εκφράσθηκε από τους Πατέρας της Εκκλησίας, αλλά στο παράδειγμα που αναφέραμε δείχνει πώς μερικές από τις βασικές διδασκαλίες του Ηρακλείτου πέρασαν δημιουργικά μέσα στην Χριστιανική αλήθεια ή για να ακριβολογήσω ακόμη περισσότερο φαίνεται πώς η χριστιανική αποκάλυψη διατυπώθηκε από τους Πατέρας της Εκκλησίας και ιδίως από τους Τρεις Ιεράρχες, μέσα από διδασκαλίες των αρχαίων φιλοσόφων ή και του Ηρακλείτου, όπως είδαμε προηγουμένως.


Πανηγυρική ομιλία στο Πανεπιστήμιο Πατρών
για την εορτή των Τριών Ιεραρχών


πηγή

Ίμια 1996-2012



ΔΕΝ ΞΕΧΝΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ ΜΑΣ

Πλησιάζει η επέτειος των Ιμίων. Μιλάμε στα παιδιά μας, τους λέμε τι έγινε, πολεμάμε τη λήθη, πηγαίνουμε στις προγραμματισμένες εκδηλώσεις για την επέτειο που φέτος είναι πάρα πολλές σε όλα τα μήκη και πλάτη της ελληνικής επικράτειας, από σήμερα ως και την Τρίτη, προτρέπουμε τους νέους στον ηρωικό τρόπος ζωής, βροντοφωνάζουμε τα ονόματα των ηρώων: αντιναύαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, αντιναύαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος, πλοίαρχος Έκτορας Γιαλοψός.

Διότι στη λήθη επενδύει το σύστημα, για να στήνει "γκρίζες ζώνες" και να καταρεγεί τα σύνορα. Η θύμιση των ηρώων μας ενοχλεί όλους όσους επιδιώκουν την άμβλυνση των πατριωτικών μας αντανακλαστικών, όσους μας θέλουν καθισμένους ή καλύτερα «βυθισμένους» στους καναπέδες της αδιαφορίας και του κομφορμισμού, όσους μας θέλουν παθητικούς δέκτες των μηνυμάτων της παρακμής. ΔΕΝ ΘΑ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΗ ΧΑΡΗ. Τιμούμε τη μνήμη των ηρώων μας και στηλιτεύουμε την συνεχιζόμενη παρουσία στην πολιτική σκηνή των ανθρώπων που εκείνη τη μοιραία νύκτα, στάθηκαν κατά πολύ κατώτεροι των περιστάσεων.

Ο αγώνας συνεχίζεται. Οι ήρωες του Ελληνισμού, ήταν, είναι και θα είναι πάντα εκεί. Το παράδειγμα των πεσόντων στα Ίμια, δίνει σε όλους μας ώθηση για συμμετοχή στους αγώνες για την προστασία των εθνικών μας δικάιων. ΑΘΑΝΑΤΟΙ.

trelogiannis

Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2012

Η Ορθοδοξία και τα … «αμαρτήματα» της «αριστεράς» και του Ριζοσπάστη


Από πολύ παλιά, από την εποχή της σύγκρουσης του «εκσυγχρονισμού» με την Εκκλησία (σύγκρουση για τις ταυτότητες) είχαμε υπογραμμίσει τούτο: «Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ πίστη ως συνεκτικός ιστός της εθνικής συνείδησης και ως ανεξάρτητη συλλογικότητα είναι υπό διωγμό από τη Νέα Τάξη».
Σε σειρά άρθρων αναλύσαμε διεξοδικά ότι:
«Για την πλανητική αυτοκρατορία δεν υπάρχει χώρος για έθνη, εθνικές οικονομίες, εθνικές νομοθεσίες, εθνικές κυβερνήσεις, εθνικούς στρατούς, εθνικούς πολιτισμούς, εθνικές θρησκείες κλπ. Τα διακριτικά των εθνών, οι συνεκτικοί ιστοί, δηλαδή κάθε είδους συλλογικότητας και εθνικής συνείδησης, πρέπει να εξαφανιστούν, να πολτοποιηθούν στη χοάνη του παγκοσμιοποιημένου μονοθεϊσμού…».

Ακόμα, εκείνη την εποχή είχαμε δείξει αναλυτικά ότι η «αριστερά», στη σύγκρουση του «εκσυγχρονισμού» με την Εκκλησία, είχε ταχθεί με το μέρος του «εκσυγχρονισμού» και της Νέας Τάξης: Αποτέλεσε την εμπροσθοφυλακή της Νέας Τάξης εναντίον της Ορθόδοξης Εκκλησίας…

ΣΗΜΕΡΑ, μόνο οι πολύχρωμοι απολογητές της παγκοσμιοποίησης και οι «εγκάθετοι» της Νέας Τάξης, δεν αντιλαμβάνονται (δολίως και σκοπίμως) ότι η Ορθοδοξία βρίσκεται στο στόχαστρο της Νέας Τάξης…

ΣΗΜΕΡΑ, γίνεται καθαρό, όσο ΠΟΤΕ άλλοτε, ότι η υπεράσπιση της Ορθοδοξίας αποτελεί ΕΝΑ από στρατηγικά ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ, καθοριστικό κριτήριο για την ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΤΗΤΑ όλων αυτών των «πατριωτικών», «εθνικό- απελευθερωτικών» Μετώπων και Κινήσεων.

Δεν μπορεί να αγωνίζεσαι εναντίον της Νέας Τάξης και να μιλάς «εθνικά» και «πατριωτικά» και να μην ΘΕΤΕΙΣ, σε πρώτη γραμμή, και το ζήτημα της ΔΙΩΞΗΣ της Ορθοδοξίας από τους μηχανισμούς της Νέας Τάξης και το «ΓΙΑΤΙ» αυτής της δίωξης…

Η ενσωμάτωση της μεταλλαγμένης «αριστεράς» απαστράπτει και από αυτό:
Έχει συνταχθεί με τη Νέα Τάξη και μάλιστα στην πρωτοπορία» τής ΔΙΩΞΗΣ της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Το ίδιο, όπως έχει συνταχθεί αυτή η Αριστερά στη νεοταξική πρωτοπορία υπέρ της εισβολής και κατοχής της χώρας από τους λαθρομετανάστες (τα έχουμε αναλύσει διεξοδικά).

Η ηγεσία του ΚΚΕ, στα πρώτα χρόνια της σύγκρουσης Κράτους και Εκκλησίας, κρατούσε μια διακριτική «σιωπή» και καιροσκοπική ουδετερότητα που ισοδυναμούσε με ουσιαστική ΑΠΟΔΟΧΗ της νεοταξικής επίθεσης κατά της Εκκλησίας.

ΤΟΤΕ, μέσα στο ΚΚΕ υπήρξε ο Θανάσης Παπαρήγας, ο οποίος σε σειρά άρθρων, ανέλυε τον εθνικό ιστό της Ορθοδοξίας και τους λόγους που το διεθνές ιμπεριαλιστικό κεφάλαιο προωθούσε την άγρια επίθεσή του εναντίον της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Αυτά τα εξαιρετικά σημαντικά άρθρα βρίσκονται ΕΔΩ:
http://www.resaltomag.gr/179.mag

ΣΗΜΕΡΑ, η ηγεσία του ΚΚΕ συναγωνίζεται τους «φωταδιστές» στις επιθέσεις εναντίον της Ορθοδοξίας, όπως και στο λαθρομεταναστευτικό…

Με τη γνωστή σταλινική μέθοδο: Των γενικών απλοϊκών ΑΦΟΡΙΣΜΩΝ, των τελεσιγράφων και των ταχυδακτυλουργιών.

Ένα μικρό δείγμα είναι το χθεσινό σχόλιο του Ριζοσπάστη:

Το... «όγδοο αμάρτημα»
Είναι γνωστό ότι η Εκκλησία αποτελεί, διαχρονικά, το «βαρύ πυροβολικό» των εκμεταλλευτριών τάξεων στην ιδεολογική καταστολή των μαζών, ώστε αυτές να αποδεχθούν ως κάτι το «μοιραίο» την εκμετάλλευσή τους. Το ρόλο αυτό επιβεβαιώνει ο πρόεδρος της Συνόδου Καθολικών Επισκόπων Ιταλίας καρδινάλιος Αντζελο Μπανιάσκο, ο οποίος, κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών της συνόδου δήλωσε... ότι «όποιος φοροδιαφεύγει, διαπράττει αμαρτία»!

Ετσι, και ενώ η καπιταλιστική κρίση βρίσκεται σε έξαρση, είναι πολύ πιθανό να συμπληρωθούν τα «επτά θανάσιμα αμαρτήματα» που «ταξινόμησε» η καθολική Εκκλησία με ένα όγδοο: Αυτό της «φοροδιαφυγής»!

Αλλά, για να μην υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο καρδινάλιος θεωρεί «αμαρτωλό» μόνο το λαό και όχι το κεφάλαιο, έσπευσε να δηλώσει την υποστήριξή του στην κυβέρνηση Μόντι, λέγοντας ότι «είναι μια κυβερνητική ομάδα, η οποία χαρακτηρίζεται από καλή θέληση και επιχειρεί να ξεμπλέξει ένα κουβάρι που είναι εξαιρετικά μπερδεμένο»...

http://www1.rizospastis.gr/story.do?id=6660355&publDate=27/1/2012

Δεν θα μείνουμε στους απλοϊκούς και χυδαίους αφορισμούς οι οποίοι, με σκοταδιστική αμάθεια, παρακάμπτουν τα ίδια λόγια του δικού τους Θανάση Παπαρήγα:

«Η θρησκεία αποτελεί βασικό στοιχείο της κοινωνικής συνείδησης…

Το «κόμμα του λαού» δεν νοιάζεται, ουδέποτε νοιάστηκε, για το «βασικό στοιχείο της Κοινωνικής συνείδησης», ούτε για την «αντιφατική φύση της θρησκευτικής συνείδησης»!!!

Αυτή και μόνο η σταλινική, τελεσιγραφική σχηματοποίηση της πραγματικότητας δείχνει όχι μόνο το πόσο μακριά βρίσκεται η ηγεσία του ΚΚΕ από το λαό, αλλά και το πόσο ενσωματωμένη είναι στο καθεστώς της Νέας Τάξης…

Θα το προσπεράσουμε,
όμως αυτό και θα περιοριστούμε στη χυδαία ταχυδακτυλουργία που ταυτίζει την Ορθόδοξη Εκκλησία με τον Καθολικισμό.

Ο ίδιος ο Θανάσης Παπαρήγας
διαχωρίζει καθαρότατα την «Ανατολική Χριστιανική Εκκλησία, τη λεγόμενη Ορθόδοξη» από το Δυτικό Καθολικισμό, υπογραμμίζοντας, για την Ορθοδοξία ΤΗΝ:

«Ιδιαίτερα στενή σύνδεση με τον εθνικό και πολιτιστικό «πολιτικό» παράγοντα. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί σημαίνει κάτι πολύ σημαντικό: Ότι η μεγάλη μάζα του ελληνικού πληθυσμού ταυτίζει την εκκλησιαστικοθρησκευτική της ένταξη με την εθνική και κρατική της ταυτότητα».

Τονίζει επίσης:

«Σιγά - σιγά, η Καθολική και Προτεσταντική «Δύση» γίνεται το κέντρο, χώρος προτύπων μίμησης, αλλά και απειλών επιδρομής. Αντίθετα, η «Ανατολική» Ορθόδοξη ταυτότητα γίνεται η ταυτότητα του «παρωχημένου», του «στάσιμου», εκείνου που έχει περιθωριοποιηθεί…»

Ο Θανάσης Παπαρήγας αναλύει επίσης έξοχα τούτο:
Ότι στην εποχή της ιμπεριαλιστικής ολοκλήρωσης και της παγκοσμιοποίησης ο καθολικισμός αποτελεί το πνευματικό ΚΕΝΤΡΟ του ιμπεριαλισμού: Ένα ιμπεριαλιστικό ΚΕΝΤΡΟ που θέλει να επιβάλει τα δικά του πρότυπα στους εξαρτώμενους, περιφερειακούς καπιταλισμούς, να επιβάλει την ΑΛΩΣΗ των εθνικών του ταυτοτήτων:

«Οι υπόδουλοι και εξαρτημένοι λαοί της καπιταλιστικής περιφέρειας πρέπει να αδειάσουν εντελώς, ακόμη και με τη βία, από το ιστορικό και κληροδοτημένο από το παρελθόν περιεχόμενό τους, γιατί αλλιώς δεν μπορούν να γίνουν κατάλληλοι για τις νέες μορφές εξάρτησης και εκμετάλλευσης. Στη βάση αυτή, το κέντρο γίνεται το «μόνο που αξίζει». Η ιστορική μίμηση γίνεται μια άλλη πλευρά της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης και υποδούλωσης (η ιδεολογική εξάρτηση και υποδούλωση) και αυτό φαίνεται από την υστερική μορφή που συχνά παίρνει. Τώρα, η εκκλησιαστικοθρησκευτική ταυτότητα, π.χ. του ορθοδόξου, γίνεται όχι μόνο ένδειξη παρωχημένης εποχής, αλλά και στοιχείο ντροπής και ενόχλησης που καλύτερα να μην πολυφαίνεται…».

Σαφέστατα για τον Θανάση Παπαρήγα του ΚΚΕ η επίθεση κατά της Εκκλησίας ήταν προσχεδιασμένη από τις δυνάμεις της παγκοσμιοποίησης. Αυτό το τεκμηριώνει με πολλά παραδείγματα από τα ουρλιαχτά των «εκσυγχρονιστών» και των «φωταδιστών» εναντίον της Εκκλησίας. Καταλήγοντας:

«Οπως βλέπουμε, δηλαδή, τα πράγματα είναι πιο σοβαρά από ό,τι αρχικά νομίσαμε. Ο Μεγάλος Αδελφός δεν ικανοποιείται πια μόνο με τις «εκθέσεις για την τρομοκρατία». Τώρα, απαιτεί όχι πια μόνο το πρόγραμμα μηδενικής ανοχής, αλλά και τον πλήρη έλεγχο της πνευματικής ζωής…».

Οι αμαθείς και δόλιοι ταχυδακτυλουργοί του «Ρ» ούτε τα κείμενα του δικού τους Θ. Π. στο «Ρ» γνωρίζουν…

Παραπέμπουμε, τέλος και σε ένα δικό μας κείμενο που αναλύει τις στρατηγικές διαφορές και λειτουργίες του Παπισμού (κράτος της Νέας Τάξης) και της Ορθοδοξίας (μετερίζι αγώνα εναντίον του πλανητικού ιμπεριαλιστικού οδοστρωτήρα: «Ορθοδοξία και Βατικανό»
ΕΔΩ:
http://www.resaltomag.gr/161.mag

Όποιος ταυτίζει σήμερα το δυτικό καθολικισμό (το πνευματικό κράτος της Νέας Τάξης) με την Ορθοδοξία, είτε από άγνοια, είτε από δολιότητα, βρίσκεται από την πλευρά του πλανητικού ιμπεριαλισμού, ανεξάρτητα από τα λόγια των καταναλωτικών καταγγελιών εναντίον του…
 
resalto

ΠΡΟΜΠΟΝΑΙΚΟΣ


Η ομάδα της γειτονίας μας στην δεκαετία του 1950

Νεκροί πυροσβέστες, αστυνομικοι, τα παλικάρια των Ιμίων, ο Ηλιάκης και οι συνάδελφοι του σας ευχαριστούν.


Νέο σοκ στα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας. Ως τον «πιο αντιπαραγωγικό κλάδο του ελληνικού λαού»,χαρακτήρισε το προσωπικό των ΕΔ και των Σωμάτων Ασφαλείας, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Θεόδωρος Πάγκαλος ,μιλώντας στην πρωϊνή εκπομπή της ΝΕΤ, «Σαββατοκύριακο». Μετά το «όλοι μαζί τα φάγαμε», ο κ.Πάγκαλος «ξαναχτυπά».
«Ο πιο αντιπαραγωγικός κλάδος του ελληνικού λαού είναι οι στρατιωτικοί και τα Σώματα Ασφαλείας»,είπε ο κ.Πάγκαλος,προκαλώντας ήδη νέο κύμα οργής στους ένστολους. Η κόντρα του κ.Πάγκαλου με όποιον φοράει στολή ξεκινά ουσιαστικά από την εποχή της κρίσης των Ιμίων και όσα δραματικά ακολούθησαν …


Δε θα πούμε τίποτα άλλο, δε θα σε κρίνουμε, θα αφήσουμε να μιλήσουν οι ψυχές αυτών των ανθρώπων και οι οικείοι τους.

Ζητούμε ταπεινά συγγνώμη, και κλείνουμε ευλαβικά το γόνυ σε όποιον έχουμε παραλείψει.



Πεσόντες Στρατού, Ναυτικού , Αεροπορίας και Σωμάτων Ασφαλείας, Αστυνομίας και Πυροσβεστικής σε καιρό ΕΙΡΗΝΗΣ!!!

Στρατός Ξηράς.

(B) ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΑΞΚΩΝ-Μ.ΥΠΑΞΚΩΝ
Α/Α ΒΑΘΜΟΣ ΕΠΩΝΥΜΟ ΟΝΟΜΑ ΟΝΟΜΑ ΠΑΤΕΡΑ Σ.Α ΜΟΝΑΔΑ ΗΜΕΡ. ΘΑΝΑΤΟΥ ΠΕΡΙΟΧΗ ΘΑΝΑΤΟΥ

1 Σχης (ΠΒ) ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 29704 173 ΜΑ/ΤΠ 22.7.1974 Περιοχή Καραόλου Αμμοχώστου
2 Σχης (ΠΖ) ΜΠΟΥΤΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛ 31048 286 Τ.Π. 3.8.1974 Τραυματίστηκε στο χωριό Κοντεμένος Κύπρου και απεβίωσε στο 401 ΓΣΝΑ
3 Σχης (ΠΖ) ΜΟΥΖΑΚΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ 32589 Ι ΑΤΔ 20.7.1974 Περιοχή Τ/Κ Λυκείου Αμμοχώστου
4 Ανχης (ΠΖ) ΚΑΤΣΑΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ 33261 33 ΜΚ 22.7.1974 Ύψωμα Πετρομούθια Πενταδακτύλου
5 Τχης (ΠΖ) ΣΤΑΜΠΟΥΛΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΠΕΛΟΠΙΔΑΣ 36569 ΕΛΔΥΚ 16.8.1974 Στρδο ΕΛΔΥΚ
6 Τχης (ΜΧ) ΣΤΑΥΡΙΑΝΑΚΟΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛ 36619 ΕΛΔΥΚ 16.8.1974 Στρδο ΕΛΔΥΚ
7 Λγός (ΠΖ) ΤΣΩΝΟΣ (Αναγνωρίστηκε με τη μέθοδο DNA) ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 37441 ΕΛΔΥΚ 29.7.1974 Τραυματίστηκε στο Τ/Κ χωριό Κιόνελι Λευκωσίας και απεβίωσε στο Γ.Ν.Λευκωσίας
8 Λγός (ΠΖ) ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΒΑΙΟΣ 37462 281 Τ.Π. 21.7.1974 Περιοχή Πέντε Μίλι Καραβά Κερύνειας
9 Ανθλγός (ΠΒ) ΚΑΤΣΑΝΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 39707 173 ΜΑ/ΤΠ 22.7.1974 Περιοχή Καραόλου Αμμοχώστου
10 Εφ.Ανθλγός (ΠΖ) ΖΑΡΡΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 149/140032/66 226 Τ.Π. 20.7.1974 Ύψωμα Αρτέμιδος Λάρνακας
11 Ανθστής (ΠΖ) ΚΟΚΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ 5024 ΕΛΔΥΚ 21.7.1974 Τ/Κ χωριό Κιόνελι Λευκωσίας
12 Ανθστής (ΜΧ) ΚΟΥΡΛΙΟΣ (Αναγνωρίστηκε με τη μέθοδο DNA) ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ 5004 ΕΛΔΥΚ 16.8.1974 Στρδο ΕΛΔΥΚ
13 Ανθστής (ΠΖ) ΜΠΙΝΑΚΗΣ (Αναγνωρίστηκε με τη μέθοδο DNA) ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 5056 ΕΛΔΥΚ 22.7.1974 Στρδο ΕΛΔΥΚ
14 Ανθστής (ΠΖ) ΣΚΑΜΠΑΡΔΩΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ 5001 ΕΛΔΥΚ 16.8.1974 Στρδο ΕΛΔΥΚ
15 Ανθστής (ΤΘ) ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 6183 23 ΕΜΑ 23.7.1974 Περιοχή Αερολιμένος Λευκωσίας
16 Δεα (ΚΔ) ΤΣΑΚΜΙΡΑΝΗΣ (Αναγνωρίστηκε με τη μέθοδο DNA) ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΤΘΑΙΟΣ 136/107442/74 Α ΜΚ 22.7.1974 Περιοχή Μακεδονίτισσας Λευκωσίας

(Γ) ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ
Α/Α ΒΑΘΜΟΣ ΕΠΩΝΥΜΟ ΟΝΟΜΑ ΟΝΟΜΑ ΠΑΤΕΡΑ Σ.Α ΜΟΝΑΔΑ ΗΜΕΡ. ΘΑΝΑΤΟΥ ΠΕΡΙΟΧΗ ΘΑΝΑΤΟΥ
1 Επγος (Ι) ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ (Αναγνωρίστηκε με τη μέθοδο DNA) ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ 4163 22.7.1974 Περιοχή αεροδρομίου Λευκωσίας
2 Επγος (Ι) ΣΥΜΕΩΝΙΔΗΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ 5461 22.7.1974 Περιοχή αεροδρομίου Λευκωσίας
3 Ανθσγος (ΤΥΜ) ΔΑΒΑΡΗΣ (Αναγνωρίστηκε με τη μέθοδο DNA) ΓΕΩΡΓΙΟΣ 9558 22.7.1974 Περιοχή αεροδρομίου Λευκωσίας
4 Εσμίας (ΡΝΑ) ΑΝΘΙΜΟΣ ΗΛΙΑΣ 24978 22.7.1974 Περιοχή αεροδρομίου Λευκωσίας

(Δ) ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΝΑΥΤΙΚΟΥ
Α/Α ΒΑΘΜΟΣ ΕΠΩΝΥΜΟ ΟΝΟΜΑ ΟΝΟΜΑ ΠΑΤΕΡΑ Σ.Α ΜΟΝΑΔΑ ΗΜΕΡ. ΘΑΝΑΤΟΥ ΠΕΡΙΟΧΗ ΘΑΝΑΤΟΥ
1 Υποπλοίαρχος (Μ) ΤΣΟΜΑΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ 20.7.1974 Έπεσε κατά την βύθιση της Τ/Α 3 στη θαλάσσια περιοχή Κερύνειας
2 Αρχικελευστής (ΜΗΧ) ΒΙΤΟΥΛΑΔΙΤΗΣ ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΑΓΜ 64059 20.7.1974 Έπεσε κατά την βύθιση της Τ/Α 3 στη θαλάσσια περιοχή Κερύνειας
3 Κελευστής (ΤΟΡ) ΚΑΡΕΤΣΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΑΓΜ 18549 20.7.1974 Έπεσε κατά την βύθιση της Τ/Α 3 στη θαλάσσια περιοχή Κερύνειας
4 Ναύτης (ΜΗΧ) ΚΟΥΤΣΟΥΡΑΔΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΑΓΜ 50051 20.7.1974 Έπεσε κατά την βύθιση της Τ/Α 3 στη θαλάσσια περιοχή Κερύνειας

06 Νοεμβρίου 2008
Πτώση ελικοπτέρου ΑΗ-64Α
Οι χειριστές ήταν: – Ταγματάρχης (ΑΣ) Σκούρας Δημήτριος του Βασιλείου, ετών 36, από την Γραμμενίτσα Άρτας, έγγαμος, με 2 τέκνα.
- Λοχαγός (ΑΣ) Κακαμπάκος Αθανάσιος του Χαράλαμπου, ετών 33, από την Λάρισα, έγγαμος με ένα τέκνο.

18η Μαρτίου 2008 Πτώση UH-1H
- Ανθστής (ΑΣ) Κ.Ε. του Σάββα, ετών 33, ο οποίος καταγόταν από τον Νομό Κιλκίς (χειριστής ελικοπτέρου – κυβερνήτης).
- Αλχίας (ΤΧ) Κ.Ε. του Σωτηρίου, ετών 28, ο οποίος καταγόταν από τον Νομό Πιερίας. (Μηχανοσυνθέτης).
- Επχίας (ΑΣ) Κ.Α. του Μάρκου, ετών 24, ο οποίος καταγόταν από τον Νομό Θεσσαλονίκης. (συγκυβερνήτης χειριστής ελικοπτέρου).

Πτώση Απάτσι 2010
Ταγματάρχης Ανδρέας Δερμάρης
Αρχιλοχίας Κωνσταντίνος Γκιώκας

ΦΙΛΟΜΟΥΖΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ και ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΜΟΥΣΙΟΣ, στρατιώτες του 296 ΤΕ.

ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ, 20 χρονών από την Πάτρα. Σκοτώθηκε στις 16.2.1996 στο στρατόπεδο Μαυρουδή της Λήμνου, “

ΤΣΟΥΜΑΣ ΒΑΣΙΛΗΣ, στρατιώτης τεθωρακισμένων στον Εβρο. Κάηκε ζωντανός στις 4.9. 1992

ΧΡΙΣΤΟΦΙΛΟΠΟΥΛΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ, σμηνίτης, υπηρετούσε στο αεροδρόμιο της 120 ΠΕΑ

ΔΑΥΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ από την Αρκαδία, ΚΑΡΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ και ΧΑΙΜΑΛΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ από την Αθήνα. Υπηρετούσαν στο 98ο Τάγμα Μηχανικού στην Καλλονή Λέσβου. Στις 6 το απόγευμα της 13ης Αυγούστου 1993 δούλευαν με οξυγονοκόλληση σε ένα στρατιωτικό όχημα. Διαμελίστηκαν όταν εξεράγει η συσκευή.

ΤΖΟΥΜΠΟΤΣΑΝΗΣ ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ, στρατιώτης. Στις 24.10.1991 έχασε τη ζωή του όπως και οι δύο υπαξιωματικοί 5ετούς θητείας -ΣΤ. ΧΑΛΕΠΛΗΣ και ΚΩΣΤΑΣ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ- κατά τη διάρκεια της άσκησης “Παρμενίων” στην περιοχή Χανδρά Εβρου.

ΡΙΖΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ 20 ετών από τη Νάουσα, ΒΕΛΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ 20 ετών από την Αριδαία και ΤΣΑΚΑΝΙΚΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ 24 χρονών από την Αρτα. Στις 20.9.1996

ΚΑΡΑΤΕΛΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, στρατιώτης του 568 Τάγματος Πεζικού, από το Γεωργικό Καρδίτσας. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΓΕΣ σκοτώθηκε στις 23.10.1994, 5:20 το απόγευμα, ενώ επέστρεφε στο φυλάκιο του Προμαχώνα στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, μετά από περιπολία.

ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ, 22 ετών, από την Αθήνα και ΧΡΑΠΑΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, 24 χρονών από τον Πειραιά. Στρατιώτες τεθωρακισμένων στην 12η Μεραρχία στον Εβρο. Τα ξημερώματα της 6ης Ιουνίου 1995 σκοτώθηκαν κοντά στο χωριό Τυχερό

ΑΦΕΝΤΟΥΛΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ από την Τούμπα Κιλκίς, ΓΩΓΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ από το Πολύπετρο Κιλκίς, ΜΟΥΖΑΚΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ από τον Αγιο Πέτρο Κιλκίς και ΧΑΛΚΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ από την Καβάλα. Σκοτώθηκαν στις 3 το απόγευμα της 12ης Ιανουαρίου 1994 στη Σαμοθράκη.

Πτώση Chinook 11-9-2004

Διοικητής του 4ου ΤΕΑΣ, αντισυνταγματάρχης Δημήτριος Παπασπύρου
Ταγματάρχης (ΑΣ) Παναγιώτης Παπαναστασίου
Ανθυπασπιστής (ΤΧ) Στυλιανός Ράπτης
Αρχιλοχίας (ΤΧ) Παντελεήμων Χατζηβαγγάλης
Επιλοχίας (ΤΧ) Παναγιώτης Γολεγός


Πολεμικό Ναυτικό

Ιμια
υποπλοιάρχοι Χρ. ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ
Π. ΒΛΑΧΑΚΟΣ ΠΝ
Αρχικελευστής Ε. ΓΙΑΛΟΨΟΣ

Το καλοκαίρι ο σημαιοφόρος των ΟΥΚ, δυστυχώς δεν βρήκαμε το όνομά του.
Πολεμική Αεροπορία

ΗΜ/ΝΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΒΑΘΜΟΣ Α/ΦΟΣ ΜΟΝΑΔΑ
1950
18/02/1950 ΚΟΛΙΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Ιωάννου Ανθυποσμηναγός HARVARD
Σ.Α.

17/11/1950 ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΑΣΙΝΟΣ του Γεωργίου Ανθυποσμηναγός HARVARD
112 ΠΜ
17/11/1950 ΜΥΤΙΛΗΝΕΛΗΣ ΗΛΙΑΣ του Σταματίου Ανθυποσμηναγός HARVARD
112 ΠΜ
1951
04/04/1951 ΚΑΒΡΟΥΔΑΚΗΣ ΒΑΡΔΗΣ του Αντωνίου Ανθυποσμηναγός Spitfire
Σ.Α.

07/04/1951 ΒΡΟΤΣΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ του Φωτίου Ανθυποσμηναγός Spitfire
337 Μ

28/05/1951 ΠΑΠΠΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ του Βασιλείου Δόκιμος Εφεδρος Χειριστής HARVARD
Σ.Α.

05/07/1951 ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Αλέξανδρου Ανθυποσμηναγός HARVARD
Σ.Α.

05/07/1951 ΚΟΚΚΟΡΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ του Αλέξανδρου Δόκιμος Εφεδρος Χειριστής HARVARD
Σ.Α.

18/07/1951 ΚΑΤΑΒΟΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Νικολάου Ικαρος Spitfire
Σ.Α.

17/12/1951 ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Ηλία Δόκιμος Εφεδρος Χειριστής Spitfire
Σ.Ι.

1952
06/02/1952 ΓΚΑΒΑΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Κωνσταντίνου
Ανθυποσμηναγός Spitfire
337 ΜΔΒ

28/02/1952 ΔΑΒΑΚΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣ του Δημητρίου Ανθυποσμηναγός Tigermoth
Σ.Ι.

10/04/1952 ΤΣΙΑΝΙΚΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ του Κωνσταντίνου Ανθυποσμηναγός Spitfire
337 ΜΔΒ

08/06/1952 ΤΣΙΝΤΣΟΓΛΟΥ ΜΗΧΑΗΛ του Ελευθερίου Ικαρος Spitfire
337 ΜΔΒ

07/07/1952 ΤΣΑΜΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Χαραλάμπους Ανθυποσμηναγός Spitfire
337 ΜΔΒ

04/08/1952 ΚΑΤΣΙΜΠΟΥΡΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ του Παναγιώτου Αντισμήναρχος Spitfire
337 ΜΔΒ

12/09/1952 ΛΟΥΚΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Λουκά
Ανθυποσμηναγός F-84G
337 ΜΔΒ

12/09/1952 ΔΕΜΕΡΤΖΗΣ ΜΙΧΑΗΛ του Σταύρου Δόκιμος Εφεδρος Χειριστής Spitfire
337 ΜΔΒ

08/10/1952 ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ του Κωνσταντίνου Ανθυποσμηναγός F-84G
337 ΜΔΒ

08/12/1952 ΣΤΑΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ του Πολυχρόνη Δόκιμος Εφεδρος Χειριστής Spitfire
337 ΜΔΒ

14/12/1952 ΠΑΝΟΥΣΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ του Ελευθερίου Ανθυποσμηναγός F-84G
337 ΜΔΒ

1953
04/03/1953 ΜΠΙΝΙΑΡΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ του Χρήστου Ανθυποσμηναγός F-84G
337 ΜΔΒ

18/03/1953 ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΠΕΤΡΟΣ του Γεωργίου Ανθυποσμηναγός F-84G

02/06/1953 ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Σωτήριου Αντισμήναρχος HARVARD

20/06/1953 ΠΑΠΑΧΑΤΖΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Βασιλείου Ανθυποσμηναγός Helldiver
03/07/1953 ΚΟΤΖΑΚΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Ηλία Ανθυποσμηναγός F-84G

30/07/1953 ΖΟΡΜΠΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Μιλτιάδου Ανθυποσμηναγός Spitfire

20/08/1953 ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Ανδρέου Ανθυποσμηναγός Spitfire

15/10/1953 ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΗΛΙΑΣ του Ανδρέου Ανθυποσμηναγός F-84G

16/10/1953 ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Γεωργίου Ανθυποσμηναγός F-84G

27/10/1953 ΕΥΘΥΜΙΑΔΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ του Αναστασίου Ανθυποσμηναγός Tigermoth
27/10/1953 ΚΙΑΤΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Ιωάννου Ανθυποσμηναγός Tigermoth
27/11/1953 ΣΤΑΜΑΤΑΚΗΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ του Κωνσταντίνου Ανθυποσμηναγός .
1954
21/01/1954 ΜΑΡΟΥΣΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ του Κωνσταντίνου Ανθυποσμηναγός F-84G

16/02/1954 ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ του Κωνσταντίνου Σμηναγός F-84G

16/02/1954 ΧΑΛΙΟΥΛΙΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ του Δημητρίου Ανθυποσμηναγός F-84G

20/02/1954 ΒΕΛΙΚΑΝΟΣ ΑΡΓΥΡΙΟΣ του Μιχαήλ Ανθυποσμηναγός F-84G

02/03/1954 ΤΣΙΛΙΔΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Φωτίου Ανθυποσμηναγός HARVARD

02/03/1954 ΚΑΡΑΒΟΤΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Αθανασίου Δόκιμος Εφεδρος Χειριστής HARVARD

29/04/1954 ΡΑΠΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Κωνσταντίνου Ανθυποσμηναγός Helldiver
29/04/1954 ΠΑΠΑΓΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ του Κωνσταντίνου Σμηνίας Helldiver
04/10/1954 ΚΑΡΑΜΑΝΛΙΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ του Αθανασίου Ανθυποσμηναγός F-84G

09/10/1954 ΜΑΚΡΗΣ ΑΡΓΥΡΙΟΣ του Νικολάου Υποσμηναγός T-33

09/10/1954 ΚΑΤΩΠΟΔΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ του Πάνου Υποσμηναγός T-33
121 ΠΕΑ

20/10/1954 ΔΡΑΜΟΥΝΤΑΝΗΣ ΖΑΧΑΡΙΑΣ του Αντωνίου Ανθυποσμηναγός F-84G
340 ΜΔΒ

04/12/1954 ΦΑΙΤΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Εμμανουήλ Ανθυποσμηναγός F-84G
338 ΜΔΒ

08/12/1954 ΖΑΡΜΠΗΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ του Ανδρέου Υποσμηναγός C-47
355 ΜΜ

08/12/1954 ΒΕΡΡΟΙΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Αντωνίου Ανθυποσμηναγός C-47
355 ΜΜ

08/12/1954 ΜΙΧΑΣ ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ του Χαραλάμπους Ανθυποσμηναγός C-47
355 ΜΜ


1955
02/02/1955 ΦΙΛΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ του Πανάγου Σμηναγός F-84G
111 ΠΜ

02/02/1955 ΠΑΠΑΔΑΚΟΣ ΛΕΩΝΙΔΑΣ του Ευαγγέλου Ανθυποσμηναγός F-84G
111 ΠΜ

25/03/1955 ΚΟΡΥΜΠΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Ευστρατίου Ανθυποσμηναγός F-84G
111 ΠΜ

08/04/1955 ΜΟΥΣΤΑΚΑΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ του Ιωάννου Ανθυποσμηναγός F-84G
335 ΜΔΒ

23/09/1955 ΑΓΟΡΑΣΤΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ του Μιχαήλ Δόκιμος Εφεδρος Χειριστής T-33

28/09/1955 ΓΕΡΤΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Βασιλείου Ανθυποσμηναγός F-84G
110 ΠΜ

12/10/1955 ΜΠΑΡΜΠΟΥΝΗΣ ΗΛΙΑΣ του Δημητρίου Ανθυποσμηναγός F-84G
110 ΠΜ

ΗΜ/ΝΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΒΑΘΜΟΣ Α/ΦΟΣ ΜΟΝΑΔΑ
1956
12/02/1956 ΔΙΟΝΥΣΟΠΟΥΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ του Αλεξάνδρου
Υποσμηναγός C-47
113 ΠΜ
12/02/1956 ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Δημητρίου
Ανθυποσμηναγός C-47
113 ΠΜ
12/02/1956 ΕΛΛΗΝΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Γεωργίου
Ανθυποσμηναγός C-47
113 ΠΜ
12/02/1956 ΒΟΥΡΒΑΧΑΚΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ του Ιωάννου
Σμηνίας C-47
113 ΠΜ
21/03/1956 ΜΠΟΥΡΓΑΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Βασιλείου Ανθυποσμηναγός F-86
112 ΠΜ
21/03/1956 ΚΟΥΛΑΚΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ του Ηλία Ανθυποσμηναγός F-86
112 ΠΜ
25/04/1956 ΒΑΪΡΑΜΗΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ του Πέτρου Ανθυποσμηναγός F-84G
339 ΜΔΒ

02/05/1956 ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ του Παναγιώτου Ανθυποσμηναγός F-84G
335 ΜΔΒ

16/05/1956 ΦΡΑΓΚΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Γεωργίου Ανθυποσμηναγός F-84G

04/06/1956 ΜΑΣΤΡΑΚΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Γεωργίου Υποσμηναγός F-84G
335 ΜΔΒ

11/10/1956 ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Περικλέους Ανθυποσμηναγός F-84G
111 ΠΜ
1957
08/06/1957 ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ του Κωνσταντίνου Ανθυποσμηναγός F-84G
340 ΜΔΒ

25/06/1957 ΜΠΕΣΥΡΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Μιχαήλ Ανθυποσμηναγός F-86Ε
114 ΠΜ
05/08/1957 ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΝΤΣΗΣ ΤΡΥΦΩΝ του Διονυσίου Ανθυποσμηναγός F-84G
111 ΠΜ
20/09/1957 ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Ιωάννου Ανθυποσμηναγός F-84G
111 ΠΜ
03/10/1957 ΦΙΛΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ του Δημητρίου Ανθυποσμηναγός F-86Ε
114 ΠΜ
1958
21/01/1958 ΚΑΓΚΑΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Ηλία Ανθυποσμηναγός F-84G
339 ΜΔΒ


13/02/1958 ΛΑΠΑΤΣΑΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Δημητρίου Ικαρος
11/03/1958 ΜΠΑΛΑΚΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Βασιλείου Ανθυποσμηναγός
11/03/1958 ΣΥΝΔΡΕΒΕΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Κωνσταντίνου Ανθυποσμηναγός
09/04/1958 ΡΕΠΠΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Θεοδώρου Ανθυποσμηναγός
09/04/1958 ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Παύλου Ανθυποσμηναγός
06/06/1958 ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΚΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ του Ανδρέου Ικαρος
12/08/1958 ΜΠΕΚΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Σταύρου Ανθυποσμηναγός
29/10/1958 ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΑΛΕΞΙΟΣ του Αναστασίου Ανθυποσμηναγός
1959
15/01/1959 ΤΖΕΛΙΔΗΣ ΑΧΙΛΛΕΥΣ του Αθανασίου
Υποσμηναγός F-84F
335 ΜΔΒ

29/01/1959 ΜΠΟΥΛΤΑΔΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ του Παύλου Ανθυποσμηναγός HARVARD
112 ΠΜ
29/01/1959 ΚΑΛΑΠΟΘΑΡΑΚΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ του Ευσταθίου Σμηνίας HARVARD
112 ΠΜ
01/02/1959 ΦΡΑΓΚΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ του Δημητρίου Αντισμήναρχος F-84G
115 ΣΜ

08/04/1959 ΚΑΡΑΘΑΝΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ του Κωνσταντίνου Ανθυποσμηναγός F-84G
337 ΜΔΒ

16/04/1959 ΒΑΛΑΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Ευαγγέλου Ίκαρος T-33
121 ΣΕΑ

11/05/1959 ΣΚΟΥΡΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ του Θεοδώρου Ανθυποσμηναγός F-84F
337 ΜΔΒ

11/05/1959 ΓΡΑΦΑΚΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ του Λουκά Ανθυποσμηναγός F-84F
337 ΜΔΒ

14/05/1959 ΑΝΔΡΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Ιωάννου Ανθυποσμηναγός
14/05/1959 ΚΑΡΔΑΣΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Ευθυμίου Ανθυποσμηναγός
20/05/1959 ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Κωνσταντίνου Ανθυποσμηναγός
18/08/1959 ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ του Παναγιώτου Υποσμηναγός
16/09/1959 ΖΑΜΑΝΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ του Δημητρίου Ανθυποσμηναγός
02/11/1959 ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ του Αναστασίου Ανθυποσμηναγός
02/11/1959 ΔΡΙΣΤΙΛΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ του Ιωάννου Ανθυποσμηναγός
11/12/1959 ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΡΑΚΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ του Θεμιστοκλέους Ανθυποσμηναγός
11/12/1959 ΣΙΜΩΝΙΔΗΣ ΕΥΓΕΝΙΟΣ του Ιωάννου Επισμηνίας
1960
22/03/1960 ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ του Νικολάου
Επισμηναγός RF-84F

22/03/1960 ΠΟΡΦΥΡΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Αναστασίου Υποσμηναγός
26/04/1960 ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Κωνσταντίνου Ανθυποσμηναγός
11/10/1960 ΣΤΑΜΑΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Θωμά Ανθυποσμηναγός

ΗΜ/ΝΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΒΑΘΜΟΣ Α/ΦΟΣ
1961
15/04/1961 ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Σπυρίδωνος Ανθυποσμηναγός F-86Ε

18/07/1961 ΧΑΣΑΠΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Ευαγγέλου Ανθυποσμηναγός F-84F

29/07/1961* ΤΥΡΟΒΟΛΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Παναγιώτου
Σμηναγός F-86D

09/08/1961 ΠΑΠΑΪΩΑΝΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Ιωάννου Ανθυποσμηναγός F-84F

30/08/1961 ΣΤΡΑΝΤΖΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Κωνσταντίνου Ανθυποσμηναγός F-84F

31/08/1961 ΣΙΝΙΩΡΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Αγησιλάου Ανθυποσμηναγός F-84F

10/11/1961 ΚΟΡΜΑΖΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Κωνσταντίνου Ανθυποσμηναγός F-86Ε

1962
26/01/1962 ΔΕΜΑΓΚΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Δημητρίου Ανθυποσμηναγός
26/01/1962 ΝΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Σπυρίδωνος
Ανθυποσμηναγός F-86Ε

08/02/1962 ΚΑΡΙΩΤΗΣ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ του Νικολάου
Ανθυποσμηναγός F-84F

26/02/1962 ΔΟΥΚΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ του Θωμά Ανθυποσμηναγός
08/09/1962 ΝΑΚΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ του Παναγιώτου Ανθυποσμηναγός
15/09/1962 ΚΟΝΤΟΜΥΤΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Στυλιανού Ανθυποσμηναγός
15/09/1962 ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ του Δημητρίου Ανθυποσμηναγός
1963
23/01/1963 ΝΤΑΡΑΚΛΙΤΣΑΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ του Πέτρου Ανθυποσμηναγός
23/01/1963 ΚΑΡΝΑΜΠΑΤΙΔΗΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ του Χρήστου Ανθυποσμηναγός
18/02/1963 ΑΘΑΝΑΣΟΥΛΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Ιωάννου Υποσμηναγός
04/06/1963 ΣΟΥΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Γεωργίου Υποσμηναγός T-33

04/06/1963 ΠΑΝΟΥΣΗΣ ΠΑΥΛΟΣ του Ανδρέου
Υποσμηναγός T-33

1964
08/05/1964 ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Γεωργίου Επισμηναγός
08/05/1964 ΜΑΡΙΝΟΣ ΠΕΤΡΟΣ του Κωνσταντίνου Επισμηναγός
03/08/1964 ΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ του Γεωργίου Ανθυποσμηναγός
24/09/1964 ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Ιωάννου Υποσμηναγός
14/10/1964 ΒΑΓΕΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Γερασίμου
Ανθυποσμηναγός F-84F


15/10/1964 ΜΑΝΔΑΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Θεοφάνους
Υποσμηναγός F-84F

24/10/1964 ΚΩΣΤΟΥΛΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ του Κωνσταντίνου Υποσμηναγός T-6G
30/10/1964 ΚΑΣΙΜΙΔΗΣ ΧΑΡΙΛΑΟΣ του Δημητρίου Υποσμηναγός F-84F

1965
30/05/1965* ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ ΗΛΙΑΣ του Κωνσταντίνου
Ανθυποσμηναγός F-84F

19/06/1965 ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ του Θεοδώρου Υποσμηναγός F-104G

15/07/1965 ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ του Βασιλείου Αντισμήναρχος F-104G

13/09/1965 ΛΙΑΠΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ του Παναγιώτου
Υποσμηναγός F-84F

01/11/1965 ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ ΜΙΧΑΗΛ του Δημητρίου
Υποσμηναγός T-6G

ΗΜ/ΝΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΒΑΘΜΟΣ Α/ΦΟΣ
1966
21/01/1966 ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ του Δημητρίου Υποσμηναγός
26/01/1966 ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝ του Γεωργίου Ανθυποσμηναγός
04/02/1966 ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Σπυρίδωνος Ανθυποσμηναγός
09/02/1966 ΔΡΑΚΟΥΛΑΚΟΣ ΜΙΧΑΗΛ του Γεωργίου
Υποσμηναγός F-84F

11/02/1966 ΚΟΝΤΟΛΕΦΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Ιωάννου Ανθυποσμηναγός
28/10/1966 ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ του Γεωργίου Σμηναγός
1967
17/01/1967 ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Δημητρίου Ίκαρος
16/08/1967 ΓΚΑΓΚΑΟΥΔΑΚΗΣ ΛΕΩΝΙΔΑΣ του Γρηγορίου Υποσμηναγός
10/11/1967 ΚΥΡΙΑΖΙΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Γεωργίου Σμηναγός
1968
18/01/1968 ΚΩΝΣΤΟΛΑΜΠΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Παναγιώτου Υποσμηναγός
23/02/1968 ΚΟΥΘΟΥΡΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Αχιλλέως Σμηναγός
23/02/1968 ΒΕΝΕΤΣΑΝΟΣ ΑΓΓΕΛΟΣ του Δημητρίου Σμηναγός
11/03/1968 ΜΠΟΥΡΛΙΔΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Νικολάου Επισμηναγός
11/03/1968 ΠΑΠΑΜΙΧΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Κωνσταντίνου
Επισμηναγός
21/06/1968 ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ του Σταύρου
Σμηναγός
10/11/1968 ΜΠΡΑΒΑΚΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ του Κωνσταντίνου Υποσμηναγός
1969
10/01/1969 ΛΥΓΚΟΣ ΛΟΥΚΑΣ του Σωτηρίου
Ίκαρος T-33

30/01/1969 ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Παναγιώτου Υποσμηναγός
30/01/1969 ΠΙΠΕΡΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ του Εμμανουήλ Ανθυποσμηναγός
18/03/1969 ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ του Νικολάου Σμηναγός
18/03/1969 ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Δημητρίου Σμηναγός
07/05/1969 ΤΥΡΟΒΟΛΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ του Γεωργίου Ανθυποσμηναγός
08/10/1969 ΚΟΥΒΕΛΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Νικολάου Σμηναγός
27/11/1969 ΔΗΜΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Παναγιώτου Υποσμηναγός
1970
12/01/1970 ΜΩΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Προκοπίου
Επισμηναγός C-47

12/01/1970 ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΟΦΑΝΗΣ του Αγγέλου
Επισμηναγός C-47

12/01/1970 ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Νικολάου
Αρχισμηνίας C-47

12/01/1970 ΨΩΜΑΔΑΚΗΣ ΗΛΙΑΣ του Στυλιανού
Αρχισμηνίας C-47

12/01/1970 ΤΣΑΡΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ του Αγγέλου
Αρχισμηνίας C-47

16/06/1970 ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ του Ιωάννου Σμηναγός
06/07/1970 ΚΑΝΔΥΛΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ του Στεφάνου Ανθυποσμηναγός
07/08/1970 ΜΟΥΡΜΟΥΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Αλέξανδρου Σμηναγός
01/09/1970 ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Γεωργίου Επισμηναγός
01/09/1970 ΚΑΣΦΙΚΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ του Νικολάου Ανθυπασπιστής
01/09/1970 ΚΑΦΑΣΗΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ του Βασιλείου Αρχισμηνίας

ΗΜ/ΝΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΒΑΘΜΟΣ Α/ΦΟΣ
1971
20/06/1971 ΚΑΤΣΙΜΠΟΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Σπυρίδωνος Σμηναγός
16/08/1971 ΓΟΜΑΤΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Ηλία Ανθυποσμηναγός
1972
24/03/1972 ΧΑΛΙΚΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Σπυρίδωνος Υποσμηναγός
03/07/1972 ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΟΦΑΝΗΣ του Δημητρίου Υποσμηναγός
31/07/1972 ΔΑΜΙΑΝΙΔΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ του Μωϋσέως
Επισμηναγός TF-104G

31/07/1972 ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ του Γεωργίου Σμηναγός TF-104G

10/11/1972 ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΑΡΓΥΡΙΟΣ του Ευαγγέλου Σμηναγός
19/12/1972 ΣΚΟΚΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Ιωάννου Ανθυποσμηναγός
1973
29/05/1973 ΚΑΠΟΤΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Βασιλείου Ανθυποσμηναγός
28/11/1973 ΤΣΙΡΚΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ του Γεωργίου Υποσμηναγός
1974 (*)
28/03/1974 ΔΑΣΟΠΑΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Γεωργίου Ανθυποσμηναγός
02/04/1974 ΜΠΕΚΙΑΡΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Ευαγγέλου
Ανθυποσμηναγός
13/05/1974 ΚΟΥΡΓΙΑΝΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ του Παύλου Υποσμηναγός
13/05/1974 ΚΑΛΕΥΡΑΣ ΑΛΕΞΙΟΣ του Γεωργίου Ικαρος
12/06/1974 ΡΟΥΠΑΚΑΣ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ του Δημητρίου Επισμηναγός
22/07/1974 ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Αντωνίου Ανθυποσμηναγός F-5A

16/08/1974 ΡΟΥΚΟΥΝΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ του Αριστομένους Σμηνίας
19/08/1974 ΡΑΛΛΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Δημητρίου Ανθυπασπιστής
27/08/1974 ΜΑΡΓΑΡΙΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Νικολάου Αρχισμηνίας
03/10/1974 ΝΤΑΒΑΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ του Χρήστου
Υποσμηναγός F-5A

20/12/1974 ΚΑΛΑΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Κωνσταντίνου Ικαρος
1975
22/04/1975 ΣΚΟΥΡΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ του Νικολάου Ανθυποσμηναγός
01/08/1975 ΚΛΑΠΑΚΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ του Χρήστου Ανθυποσμηναγός
11/08/1975 ΚΡΑΒΒΑΡΤΟΓΙΑΝΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Γεωργίου Ανθυποσμηναγός
19/11/1975 ΠΕΤΣΟΥΛΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Ιωάννου Υποσμηναγός

ΗΜ/ΝΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΒΑΘΜΟΣ Α/ΦΟΣ
1976
08/01/1976 ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ του Αριστείδου Ανθυποσμηναγός
08/01/1976 ΚΑΡΣΙΚΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ του Δημητρίου Ανθυποσμηναγός
24/02/1976 ΡΟΥΛΙΑΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ του Αθανασίου
Σμηναγός F-104

24/02/1976 ΓΙΟΥΛΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ του Γερασίμου
Υποσμηναγός F-84F

02/07/1976 ΓΚΙΟΥΛΜΠΑΣΑΝΗΣ ΠΑΣΧΑΛΗΣ του Μόσχου Ανθυποσμηναγός
16/12/1976 ΤΣΕΡΕΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Παναγιώτου Ανθυποσμηναγός
22/12/1976 ΓΙΟΛΔΑΣΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Στυλιανού
Υποσμηναγός F-5A

1977
21/03/1977 ΜΠΑΡΤΖΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ του Παναγιώτου Ανθυποσμηναγός
28/04/1977 ΚΙΖΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Δημητρίου Ανθυποσμηναγός
26/05/1977 ΖΙΩΓΑΣ ΜΙΧΑΗΛ του Νικολάου
Επισμηναγός CL-215

26/05/1977 ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Ανδρέου
Ανθυποσμηναγός CL-215

26/05/1977 ΛΙΑΣΚΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ του Γεωργίου
Ανθυποσμηναγός CL-215

05/07/1977 ΠΑΝΤΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ του Γεωργίου
Ανθυποσμηναγός F-1C

08/07/1977 ΝΗΣΩΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ του Κωνσταντίνου
Αντισμήναρχος Τ-2Ε

02/08/1977 ΘΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ του Πάνου Υποσμηναγός
10/09/1977 ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ του Σωτηρίου Ανθυποσμηναγός
03/10/1977 ΓΙΑΝΝΙΚΑΚΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ του Μιχαήλ Σμηναγός
03/10/1977 ΠΕΤΡΟΥΤΣΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Νικολάου Ανθυποσμηναγός
22/12/1977 ΜΕΡΤΖΑΝΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Αθανασίου Ανθυποσμηναγός
1978
27/03/1978 ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ του Γεωργίου Υποσμηναγός
27/03/1978 ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Βασιλείου
Ανθυποσμηναγός F-84F

29/09/1978 ΔΕΡΜΟΥΣΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Ζαφειρίου
Υποσμηναγός F-1C

21/10/1978 ΜΠΙΜΠΙΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Κωνσταντίνου Υποσμηναγός F-104G

1979
22/01/1979 ΔΑΒΙΛΛΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Νικολάου Υποσμηναγός F-104G

29/05/1979 ΜΠΟΥΡΟΛΙΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ του Θεμιστοκλή
Αντισμήναρχος T-33

29/05/1979 ΣΥΦΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ του Εμμανουήλ
Ανθυπασπιστής T-33

1980
15/01/1980 ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝ του Νικολάου
Σμηναγός F-104G

15/04/1980 ΜΠΟΥΡΤΖΙΝΑΚΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ του Θεμιστοκλή
Σμηναγός TF-104G

15/04/1980 ΛΑΟΥΡΔΕΚΗΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ του Παναγιώτη
Σμηναγός TF-104G

23/05/1980 ΑΝΔΡΕΑΔΑΚΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ του Νικολάου Ανθυποσμηναγός RF-5A

06/06/1980 ΜΠΙΣΜΠΙΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ του Αγγελή Υποσμηναγός F-1C

ΗΜ/ΝΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΒΑΘΜΟΣ Α/ΦΟΣ
1981
13/08/1981 ΔΟΥΛΑΚΑΚΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ του Ελευθερίου Υποσμηναγός Α-7Η

18/11/1981 ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Γεωργίου Σμηναγός F-1C

18/12/1981 ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Ιωάννου Σμηναγός T-33

1982
29/06/1982 ΓΕΡΟΛΥΜΑΤΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ του Θεοδώρου
Ανθυποσμηναγός Α-7Η

23/07/1982 ΤΖΑΓΚΟΥΡΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Νικολάου
Υποσμηναγός Α-7Η

15/12/1982 ΚΑΤΣΙΦΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Κωνσταντίνου
Υποσμηναγός F-4E

15/12/1982 ΣΑΛΒΑΡΑΣ ΛΑΜΠΡΟΣ του Βασιλείου
Ανθυποσμηναγός F-4E

1983
26/04/1983 ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ του Φιλοποίμενος Σμηναγός F-1C

08/07/1983 ΧΑΡΙΤΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ του Θωμά
Ανθυποσμηναγός Α-7Η

28/07/1983 ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ του Γεωργίου
3ης Ίκαρος Τ-2Ε
14/09/1983 ΑΪΔΙΝΙΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Θεόφιλου
Σμηναγός F-5Α

1984
09/03/1984 ΣΚΑΜΑΓΚΟΥΛΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ του Κωνσταντίνου
Μον. Εξ. Εφέδρων ΤΑΞΙΑΡΧΟΣ CL215

09/03/1984 ΕΠΙΤΡΟΠΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Αντωνίου
Σμηναγός CL215

02/05/1984 ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΠΑΝΤΕΛΗΣ του Πέτρου
Σμηναγός F-4E

02/05/1984 ΣΑΡΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ του Δημητρίου
Υποσμηναγός F-4E

10/05/1984 ΚΑΡΑΚΩΣΤΑΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ του Βασιλείου
Ανθυποσμηναγός Α-7Η

1985
05/04/1985 ΜΑΡΔΙΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Θεοφάνη Ανθυποσμηναγός T-33Α

11/07/1985 ΑΝΔΡΩΝΟΣ ΗΛΙΑΣ του Αθανασίου
Σμηναγός RF-4E

11/07/1985 ΜΑΡΚΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Νικολάου Ανθυποσμηναγός RF-4E

11/09/1985 ΔΡΟΣΟΠΟΥΛΟΣ ΜΑΡΙΟΣ του Νικολάου Υποσμηναγός Α-7Η

11/09/1985 ΚΑΡΑΛΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Ευαγγέλου Ανθυποσμηναγός Α-7Η

ΗΜ/ΝΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΒΑΘΜΟΣ Α/ΦΟΣ
1986
02/10/1986 ΠΙΤΣΙΝΗΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ του Αθανασίου Αντισμήναρχος G-164A

1987
22/01/1987 ΧΡΙΣΤΙΔΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ του Χρήστου Σμηναγός F-4E

22/01/1987 ΑΤΜΑΖΑΚΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ του Γεωργίου Υποσμηναγός F-4E

07/05/1987 ΒΟΥΤΙΔΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ του Ιωάννη
Σμηναγός RF-4E

07/05/1987 ΦΑΤΜΕΛΗΣ ΗΛΙΑΣ του Δημητρίου Υποσμηναγός RF-4E

26/07/1987 ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ του Ιωάννη Επισμηναγός AB-205

26/07/1987 ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΣ ΠΕΤΡΟΣ του Ιωάννη Σμηναγός AB-205

26/07/1987 ΒΑΛΑΡΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ του Θεοδώρου Ανθυπασπιστής AB-205

23/09/1987 ΖΩΓΡΑΦΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ του Κωνσταντίνου Υποσμηναγός F-104G

16/12/1987 ΣΑΧΣΑΜΑΝΗΣ ΣΕΡΑΠΙΩΝ του Σεραπίωνος Υποσμηναγός F-5A

1988
10/02/1988 ΚΩΝΤΟΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Αθανασίου
Ανθυποσμηναγός F-1C

14/09/1988 ΤΣΑΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Αναστασίου
Υποσμηναγός RF-5A

1989
07/03/1989 ΓΑΛΑΝΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Κωνσταντίνου Επισμηναγός T-33A

07/03/1989 ΤΟΤΣΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Περικλή Επισμηναγός T-33A

10/05/1989 ΓΕΠΗΣ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ του Ιωάννη Σμηναγός AB-205

10/05/1989 ΓΚΟΛΙΑΣ ΑΓΑΘΟΚΛΗΣ του Αριστείδη
Ανθυπασπιστής AB-205

1990
07/03/1990 ΠΑΠΑΔΙΤΣΑΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ του Γεωργίου
Ανθυποσμηναγός Α-7Η

ΗΜ/ΝΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΒΑΘΜΟΣ Α/ΦΟΣ
1991

Kατάλογος των 63 θυμάτων του ατυχήματος
με το αφος C-130 που συνετρίβη στο όρος Όθρυς στις 5 Φεβρουαρίου 1991

112 Π.Μ. 356 Μοίρα ΜΠΙΝΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Αποστόλου – Αντισμήναρχος (Ι)
112 Π.Μ. 356 Μοίρα ΤΖΩΡΤΖΑΚΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ του Ιωάννου -Αντισμήναρχος (Ι)
112 Π.Μ. 356 Μοίρα ΚΑΒΟΥΡΑΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ του Εμμανουήλ – Αντισμήναρχος (Ρ)
112 Π.Μ. 355 Μοίρα Μεταφορών ΒΑΡΕΛΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ του Νικολάου -Ανθυποσμηναγός (Ρ)
112 Π.Μ. 356 Μοίρα ΡΟΥΣΣΗΣ ΜΙΧΑΗΛ του Σωτηρίου – Ανθυποσμηναγός (ΤΜΣ)
115 Π.Μ. 340 Μοίρα ΚΟΝΤΖΑΛΗΣ ΛΑΜΠΡΟΣ του Σταύρου – Σμήναρχος (Ι)
112 Π.Μ. 355 Μοίρα ΑΝΔΡΕΑΔΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ του Ιωάννου – Αντισμήναρχος (Ι)
112 Π.Μ. 355 Μοίρα ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑΣ του Λεωνίδα – Αντισμήναρχος (Ι)
112 Π.Μ 353 Μοίρα ΧΑΤΖΗΧΡΙΣΤΟΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ του Γεωργίου – Αντισμήναρχος (Ι)
114 Π.Μ. Μ.Α.Φ ΧΡΥΣΑΦΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ του Κων/νου – Αντισμήναρχος (ΕΑ)
114 Π.Μ. Μ.Α.Φ ΠΑΠΠΑΣ ΘΕΟΦΑΝΗΣ – Αντισμήναρχος (ΕΑ)
114 Π.Μ. Μ.Α.Φ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ του Αθανασίου – Ανθυποσμηναγός (ΥΑΔ)
114 Π.Μ. Μ.Α.Φ ΦΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ του Χρήστου – Ανθυπασπιστής (ΤΕΑ)
112 Π.Μ. Μ.Α.Φ ΤΣΙΟΜΠΑΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Παναγιώτου – Ανθυπασπιστής (ΥΑΔ)
114 Π.Μ. Μ.Α.Φ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Αντωνίου – Αρχισμηνίας (ΤΕΑ)
112 Π.Μ. Μ.Α.Φ ΚΟΛΥΒΑΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ του Αναστασίου – Αρχισμηνίας (ΥΑΔ)
114 Π.Μ. Μηχανικός στο Βέλος ΚΟΡΑΚΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ του Παναγιώτου – Αρχισμηνίας (ΤΜΡ)
114 Π.Μ. Μ.Α.Φ ΒΑΣΙΛΑΤΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Σπυρίδωνα-Περικλή – Αρχισμηνίας (ΥΑΔ)
114 Π.Μ. Μ.Α.Φ ΚΑΝΑΡΗΣ-ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Βασιλείου – Επισμηνίας (ΥΑΔ)
114 Π.Μ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ του Κων/νου – Στρ.Σμηνίας (ΑΜΑΔ)
112 Π.Μ. ΓΑΡΟΥΦΗΣ ΛΕΩΝΙΔΑΣ του Παναγιώτου – Στρ.Σμηνίας (ΑΜΑΔ)
112 Π.Μ. ΚΑΒΒΑΔΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ του Δημητρίου – Στρ.Σμηνίας (ΑΜΑΔ)
114 Π.Μ. ΚΑΤΣΑΡΟΣ ΟΘΩΝΑΣ του Μιχαήλ – Στρ.Σμηνίας (ΑΜΑΔ)
114 Π.Μ. ΛΕΝΤΑΣ ΗΛΙΑΣ του Κων/νου – Στρ.Σμηνίας (ΑΜΑΔ)
114 Π.Μ. ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ του Γεωργίου – Στρ.Σμηνίας (ΑΜΑΔ)
112 Π.Μ. ΠΟΥΛΑΚΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Βασιλείου – Στρ.Σμηνίας (ΑΜΑΔ)
112 Π.Μ. ΨΙΧΑΛΑΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ του Αθανασίου – Στρ.Σμηνίας (ΑΜΑΔ)
112 Π.Μ. ΑΝΔΡΙΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Παναγιώτη – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
114 Π.Μ. ΒΕΡΓΙΔΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ του Χρήστου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ του Θεμιστοκλή – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
114 Π.Μ. ΓΕΡΟΔΗΜΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Νικολάου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Παναγιώτη – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΓΙΑΧΡΙΤΣΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Σπυρίδωνα – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
115 Π.Μ. ΔΑΜΑΣΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Σπυρίδωνα – Σμηνίτης (ΣΜΕΚ)
114 Π.Μ. ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ του Γεωργίου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΔΟΥΚΑΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ του Χριστόδουλου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΔΡΟΣΟΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ του Ανδρέα – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΔΩΡΟΒΙΝΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ του Γεωργίου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
114 Π.Μ. ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Ευαγγέλου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΚΑΛΑΚΑΝΙΔΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ του Γεωργίου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΚΑΛΑΜΠΟΚΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ του Ιωάννη – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ του Αλεξίου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΚΑΤΣΑΡΜΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Δημητρίου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Κων/νου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΚΟΥΤΡΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ του Ελευθερίου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ του Χρήστου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
114 Π.Μ. ΛΕΚΚΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ του Δημητρίου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΛΕΛΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ του Σπυρίδωνα – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΜΑΓΓΑΝΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Ευαγγέλου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΜΑΝΤΕΛΟΣ ΦΩΤΙΟΣ του Γεωργίου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΗΛΙΑΣ του Χρήστου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΞΥΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ του Ανδριανού – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ του Σπυρίδωνα – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
114 Π.Μ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΣΥΜΕΩΝ του Σωτηρίου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΠΑΠΑΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΑΛΕΞΙΟΣ του Βασιλείου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΠΡΑΓΚΑΛΗΣ ΑΓΑΠΙΟΣ του Γεωργίου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΡΑΦΑΗΛ ΑΝΤΩΝΙΟΣ του Μιχαήλ – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΣΤΑΥΡΙΑΝΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ του Ανδρέα – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΤΡΟΥΣΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ του Σπυρίδωνα – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΤΣΑΓΚΑΡΑΚΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ του Νικολάου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΦΡΑΓΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Αναστασίου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΧΑΛΚΙΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ του Θρασύβουλου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)
112 Π.Μ. ΧΑΤΖΗΑΓΓΕΛΟΥΣΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ του Διονυσίου – Σμηνίτης (ΠΥΡΒ)

04/06/1991 ΜΑΡΔΙΚΗΣ ΛΟΥΚΑΣ του Αγγέλου
Σμηναγός T-37

04/06/1991 ΣΠΥΡΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Χρήστου Υποσμηναγός T-37

27/12/1991 ΚΑΛΒΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Ευαγγέλου Μόνιμος εξ Εφέδρων Επισμηναγός C-47

1992
07/01/1992 ΜΠΕΡΖΑΜΑΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Νικολάου
Ανθυποσμηναγός A-7

23/01/1992 ΖΑΦΕΙΡΑΚΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Χρήστου Αντισμήναρχος HU-16

23/01/1992 ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ του Παναγιώτη Σμηναγός HU-16

23/01/1992 ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Δημητρίου Ανθυπασπιστής HU-16

18/06/1992 ΣΙΑΛΜΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Ανδρέα
Υποσμηναγός F-1CG

26/11/1992 ΜΠΡΙΝΤΑΚ ΑΛΕΞΙΟΣ του Ιακώβου
Σμηναγός F-16

1993
22/08/1993 ΚΕΛΕΤΣΕΚΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ του Ιωάννη
Σμηναγός CL-215

22/08/1993 ΠΑΛΑΜΙΩΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Αθανασίου Ανθυποσμηναγός CL-215

1994
07/11/1994 ΠΑΝΑΓΥΦΤΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ του Παναγιώτη
Υποσμηναγός F-1CG

1995
01/2/1995 ΜΑΡΤΑΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ του Σόλωνα
Επισμηναγός F-5A

01/2/1995 ΚΟΥΒΕΡΝΤΑΡΑΣ ΠΕΡΙΚΛΗΣ του Αποστόλου Επισμηναγός F-5Β

01/2/1995 ΧΟΥΣΕΛΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Νικολάου
Επισμηναγός F-5Β

ΗΜ/ΝΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΒΑΘΜΟΣ Α/ΦΟΣ
1996
10/01/1996 ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Σωκράτη
Επισμηναγός Α-7

24/06/1996 ΤΣΟΤΡΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ του Αποστόλου
Επισμηναγός Τ-2Ε

24/06/1996 ΡΟΝΙΩΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Ιωάννη
Επισμηναγός Τ-2Ε

1997
28/07/1997 ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ ΙΩΑΚΕΙΜ Επισμηναγός M2000

23/09/1997 ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ του Πέτρου
Επισμηναγός F-16C

30/09/1997 ΣΤΡΑΤΑΚΙΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Νικολάου
Επισμηναγός M2000

20/12/1997 ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Ιωάννη
Σμήναρχος C-130

20/12/1997 ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ του Δημητρίου
Σμήναρχος C-130

20/12/1997 ΜΟΥΤΣΑΤΣΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ του Παναγιώτη.
Σμήναρχος C-130

20/12/1997 ΓΚΟΛΦΙΝΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Χρήστου
Επισμηναγός C-130

20/12/1997 ΑΛΕΞΙΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του Δημητρίου
Ανθυποσμηναγός C-130

1998
13/08/1998
ΖΩΝΤΟΣ ΜΙΧΑΛΗΣ Υποσμηναγός Α-7

20/08/1998 ΠΟΛΥΧΡΟΝΑΚΗΣ ΠΕΤΡΟΣ του Εμμανουήλ
Σμηναγός F-4Ε

20/08/1998 ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Αντωνίου
Υποσμηναγός F-4Ε

04/11/1998 ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ του Ελευθερίου
Υποσμηναγός M2000

1999
05/07/1999
ΔΡΙΒΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Ανθυποσμηναγός F-5A

06/07/1999 ΣΤΑΜΑΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
Σμηναγός F-5A

ΗΜ/ΝΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΒΑΘΜΟΣ Α/ΦΟΣ
2000
17/01/2000 ΓΚΟΛΙΑΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ
Σμηναγός F-4E

17/01/2000 ΝΕΖΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Υποσμηναγός F-4E

18/05/2000 ΑΓΙΑΣΟΦΙΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
Υποσμηναγός Α-7Η

18/05/2000 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του θεοφάνους
Υποσμηναγός F-4E

18/05/2000 ΜΟΥΧΤΟΥΡΗΣ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΣ του Χρήστου Υποσμηναγός F-4E

15/07/2000
ΜΥΛΩΝΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
Επισμηναγός CL215

15/07/2000
ΚΑΡΑΣΑΒΒΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
Ανθυποσμηναγός CL215

07/08/2000
ΜΠΕΣΛΕΜΕΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
Υποσμηναγός PZL M-18

13/11/2000 ΚΑΚΚΑΒΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Υποσμηναγός F-16

2002
27/06/2002
ΚΑΡΑΚΙΤΣΙΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ του Χαρισίου Σμηναγός F-4E

27/06/2002
ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ του Αντωνίου Υποσμηναγός F-4E

2003
25/08/2003
ΚΟΥΡΕΛΙΑΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ Επισμηναγός PZL M-18

2004
15/06/2004
ΚΑΡΑΘΑΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ του Νικόλαου
Επισμηναγός F-4E

15/06/2004
ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ του Ιωάννη
Υποσμηναγός F-4E

14/10/2004
ΚΟΜΜΑΤΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Επισμηναγός F-16

14/10/2004
ΣΙΟΥΤΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Σμηναγός F-16

14/10/2004
ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Υποσμηναγός F-16

14/10/2004
ΛΥΚΟΥΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Υποσμηναγός F-16

ΗΜ/ΝΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΒΑΘΜΟΣ Α/ΦΟΣ
2006
14/04/2006
ΓΚΕΛΗΣ ΠΑΝΤΕΛΗΣ Σμηναγός M2000

23/05/2006
ΗΛΙΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
Σμηναγός F-16

2007
23/07/2007
ΣΤΟΪΛΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
Σμηναγός CL-415

23/07/2007
ΧΑΤΖΟΥΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
Υποσμηναγός CL-415

05/12/2007
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΠΑΤΣΑΡΑΣ
Σμηναγός F-16

2009
27/08/2009
ΚΩΤΟΥΛΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ
Σμήναρχος PZL M-18


2010

Σγος (Ι) Αναστάσιος Μπαλατσούκας
Σγος (Ι) Ιωσήφ Αναστασάκης

Ελληνική Αστυνομία

Από την ενοποίηση του Σώματος της Ελληνικής Αστυνομίας το έτος 1984 έως σήμερα έχουν τραυματισθεί θανάσιμα ενενήντα επτά (97) αστυνομικοί συνεπεία τρομοκρατικών ενεργειών, ένοπλων συμπλοκών και ατυχημάτων εν ώρα Υπηρεσίας.

Υπαρχιφύλακας Τριανταφύλλου Νικόλαος
Αρχιφύλακας Σάββας Αντώνιος
Υπαρχιφύλακας Θεοδώρου Σπυρίδων
Αρχιφύλακας Σπανουδάκης Μιχαήλ
Αρχιφύλακας Κώτσης Δημήτριος
Αρχιφύλακας Βλαχοπάνος Κωνσταντίνος
Συνοριακός Φύλακας Σομπόνης Κωνσταντίνος
Ειδικός Φρουρός Αμανατίδης Χαράλαμπος
Αστυφύλακας Κεφαλάς Γεώργιος
Αστυφύλακας Κουρσάρης Σπυρίδων
Ειδικός Φρουρός Πατούλας Βασίλειος
Αρχιφύλακας Λιόνα Μαρία
Αστυφύλακας Δήμος Παναγιώτης
Δοκ. Αστυφύλακας Βανάκας Αλέξανδρος
Αστυφύλακας Κοντογιάννης Φίλιππος
Αστυφύλακας Παναγουλόπουλος Γεώργιος
Αστυφύλακας Γεωργόπουλος Παναγιώτης
Αστυφύλακας Ηλιόπουλος Νικόλαος
Αστυφύλακας Κότσιας Δημήτριος
Ανθυπαστυνόμος Μανώλης Ευάγγελος
Αστυφύλακας Παπασταθόπουλος Διονύσιος
Αρχιφύλακας Γαλανός Σταμάτιος
Αρχιφύλακας Κοντός Δημήτριος
Αρχιφύλακας Σπηλιώπουλος Ιωάννης
Αρχιφύλακας Τσενεκίδης Λάζαρος
Αρχιφύλακας Αλεβιζόπουλος Διονύσιος
Αρχιφύλακας Βγενόπουλος Θεόδωρος
Αστυφύλακας Καλαντζής Ευάγγελος
Αστυφύλακας Καλλονάς Κωνσταντίνος
Αρχιφύλακας Δρακόπουλος Αθανάσιος
Αστυφύλακας Ραγιάς Γεώργιος
Συνοριακός Φύλακας Παμπουκίδης Ιωάννης
Αστυφύλακας Μενιουδάκης Ιωσήφ
Αστυφύλακας Κοτούλας Θεοχάρης
Αστυφύλακας Μήτρουλας Λεωνίδας
Αστυφύλακας Μπάλντης Ιωάννης
Αστυφύλακας Χαϊντεράκης Ματθαίος
Υπαστυνόμος Α΄ Ασημακόπουλος Νικόλαος
Ανθυπαστυνόμος Μηζύθρας Αναστάσιος
Αρχιφύλακας Καμπούρογλου Γεώργιος
Αστυφύλακας Ευαγγελόπουλος Φώτιος
Αρχιφύλακας Τσιτσικλής Αλέξανδρος
Αστυφύλακας Ζαρομυτίδης Δημήτριος
Αστυφύλακας Μπίκης Ευάγγελος
Αστυφύλακας Πέτσης Ευάγγελος
Αρχιφύλακας Κουτσοδήμος Θεόδωρος
Αρχιφύλακας Αθανασόπουλος Γεώργιος
Αστυφύλακας Σαχάς Μιχαήλ
Υπαστυνόμος Α΄ Μαρκάκης Νικόλαος
Αστυφύλακας Τσακλίδης Γεώργιος
Ανθυπαστυνόμος Μπαλής Απόστολος
Αρχιφύλακας Λάππας Βασίλειος
Αστυφύλακας Σαρολίδης Αθανάσιος
Ανθυπαστυνόμος Μεσκίδης Γεώργιος
Αστυφύλακας Λαούρδας Ανδρέας
Αστυφύλακας Φτυλάκης Κωνσταντίνος
Αρχιφύλακας Ανυφαντάκης Νικόλαος
Αστυνόμος Α΄ Αποστολούδας Χρήστος
Αστυφύλακας Ζαμπάλας Κωνσταντίνος
Αστυν. Υποδ/ντής Βέλλιος Απόστολος
Αρχιφύλακας Τσαμπάς Αναστάσιος
Αρχιφύλακας Κριαρής Σπύρος
Αστυφύλακας Γόνης Παναγιώτης
Ανθυπαστυνόμος Γρίβας Μάρκος
Αρχιφύλακας Μπουτζαρέλης Δημήτριος
Αρχιφύλακας Νερσεσιάν Αντώνιος
Αστυφύλακας Γόντικας Ευάγγελος
Αστυφύλακας Βάρης Ιωάννης
Αρχιφύλακας Κώστας Δημήτριος
Αστυφύλακας Γκέργης Νικόλαος
Υπαστυνόμος Β΄ Τσίμπουρας Νικόλαος
Αστυφύλακας Χρήστου Μιχάλης
Αρχιφύλακας Βούλγαρης Δημήτριος
Αρχιφύλακας Παπαλουκάς Λουκάς
Αρχιφύλακας Σακκάς Σαράντος
Αρχιφύλακας Κοκολάκης Νικόλαος
Αρχιφύλακας Ιωαννίδης Κωνσταντίνος
Αστυφύλακας Κότσης Χαράλαμπος
Ειδικός Φρουρός Μιχαλακόπουλος Αλέξανδρος
Ανθυπαστυνόμος Γιαννακούλας Ιωάννης
Αρχιφύλακας Φουντουλάκης Ευστράτιος
Αστυφύλακας Θανάσης Γεώργιος
Αστυφύλακας Κιτσάκης Κωνσταντίνος
Αστυφύλακας Νάτσιος Χρήστος
Αστυφύλακας Στερκούδης Χρήστος
Αρχιφύλακας Λουπασάκης Αντώνιος
Αρχιφύλακας Μπερτσουλάκης Στυλιανός
Αρχιφύλακας Τσαράβας Κωνσταντίνος
Αρχιφύλακας Αθανασίου Χρήστος
Αστυφύλακας Λελετζής Βασίλειος
Αστυφύλακας Καλογεράς Αριστοτέλης
Αρχιφύλακας Στασινός Γεώργιος
Αρχιφύλακας Γεωργακόπουλος Νικόλαος
Ανθυπαστυνόμος Δουγένης Γεώργιος
Αρχιφύλακας Γεωργίου Γεώργιος
Αρχιφύλακας Μπούρας Βασίλειος
Αστυφύλακας Μάτης Χρήστος
Αστυφύλακας Σακοράφας Απόστολος

Πυροσβεστικό Σώμα

Στο Βωμό του Καθήκοντος
• Εποχικός Πυροσβέστης Τσώκος Ιωάννης
• Εποχικός Πυροσβέστης Γιαπλές Δημήτριος
• Εποχικός Πυροσβέστης Τζούμας Ανδρέας
• Εποχικός Πυροσβέστης Δρακόπουλος Ιωάννης
• Εποχικός Πυροσβέστης Νιάρχος Αθανάσιος
• Εποχικός Πυροσβέστης Δούνιας Κωνσταντίνος
• Εποχικός Πυροσβέστης Μαρκάκης Στυλιανός
• Εποχικός Πυροσβέστης Τζανάκης Ηρακλής
• Εποχικός Πυροσβέστης Κορομηλάς Νικήτας
• Επιπυραγός Φώτης Αναγνώπουλος
• Πυρονόμος Κωστάκης Ιωάννης
• Εποχικός Πυροσβέστης Δημόπουλος Σπύρος
• Πυροσβέστης (11725) Ιωάννης Κράγιας
• Αντιπύραρχος (5494) Γκάτσος Ηλίας
• Εποχικός Πυροσβέστης Καρβουνιάρης Σταύρος
• Εποχική Πυροσβέστρια Τασοπούλου Ιωάννα
• Πυροσβέστης (10173) Σκούρτης Παύλος
• Πυροσβέστης (11428) Μπόσινας Ανδρέας
• Πυρονόμος (5225) Σταμέλος Σωτήριος
• Αρχιπυροσβέστης (6724) Ριζόπουλος Ευστάθιος
• Αρχιπυροσβέστης (7171) Νικολάου Νικόλαος
• Αρχιπυροσβέστης (4713) Μαλούκος Δημήτριος
• Αρχιπυροσβέστης (6861) Μαυραειδής Θεμιστοκλής
• Πυροσβέστης (10032) Διαβολής Αλέξανδρος
• Εθελοντής Πυροσβέστης Καραμολέγκος Δημήτριος
• Πυροσβέστης Πέτρος Σπυρόπουλος
• Αρχιπύραρχος Τζιβάρας Γεώργιος
• Πυρονόμος Χειλαδάκης Ιωάννης
• Υποπυραγός Λεμονίδης Ιωάννης
• Πυροσβέστης (6547) Γκαντίνας Γεώργιος
• Πυροσβέστης (6531) Καραβασίλης Σάββας
• Αρχιπυροσβέστης Κούρκουλος Σπυρίδων
• Πυροσβέστης Αστέριος Χαλκιάς
• Ανθυποπυραγός (3089) Μαρκόπουλος Χρήστος
• Υπαρχιπυροσβέστης Πετράκης Σπυρίδων
• Δοκ. Πυροσβέστης Μαγαλιός Νικόλαος
• Αρχιπυροσβέστης Μπακαλούμας Νικόλαος
• Αρχιπυροσβέστης Παναγιώτης Μεζήνης
• Αρχιπυροσβέστης Σταύρος Σουρτακιάς
• Οδηγός Αθανάσιος Παπαγρίβας
• Πυροσβέστης Αθανάσιος Καπούτσης
• Δόκιμος Τεχνίτης Διονύσιος Αναγνωστόπουλος
• Πυροσβέστης Αναστάσιος Φωτεινόπουλος
• Δόκιμος Πυροσβέστης Κων/νος Πούλιος
• Πυροσβέστες – Στρατιώτες Παναγιώτης Καραγιαννίδης, Παναγιώτης Τσαβλής και Κωνσταντίνος Ζαΐμης

Λιμενικό Σώμα

26 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1997 Λ/Φ ΜΑΡΙΝΟΣ ΖΑΜΠΑΤΗΣ
Κ.Ε.Α. – ΚΕΡΚΥΡΑΣ
26 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2000 ΑΝ/ΡΧΟΣ Λ.Σ ΜΑΛΑΜΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ – ΠΑΡΟΣ
6 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2009
ΕΠΙΚ/ΣΤΗΣ Λ.Σ ΤΑΤΣΑΚΗΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ
Κ.Ε.Α. – ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑΣ
* Διοικητής του 4ου ΤΕΑΣ, αντισυνταγματάρχης Δημήτριος Παπασπύρου
* Ταγματάρχης (ΑΣ) Παναγιώτης Παπαναστασίου
* Ανθυπασπιστής (ΤΧ) Στυλιανός Ράπτης
* Αρχιλοχίας (ΤΧ) Παντελεήμων Χατζηβαγγάλης
* Επιλοχίας (ΤΧ) Παναγιώτης Γολεγός
«Ο Έλληνας γεννήθηκε αγωνιστής. Σαν τέτοιος πρέπει να στέκεται στις επάλξεις, ακοίμητος φρουρός των ιδανικών και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας»….