Γράφει ὁ Κωνσταντῖνος Χολέβας- Πολιτικὸς Ἐπιστήμων
Στὶς 4 Νοεμβρίου ἡ Ἐκκλησία μᾶς ἑόρτασε
τὴ μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη Βατάτζη, αὐτοκράτορος τῆς Νικαίας ἀπὸ τὸ 1222
μέχρι τὸ 1254. Ἰδιαίτερες ἐκδηλώσεις, τὰ «Βατάτζεια», πραγματοποιήθηκαν
στὴ γενέτειρά του τὸ Διδυμότειχο, ὅπου λειτουργεῖ καὶ ἐνοριακὸς Ναὸς
πρὸς τιμὴν τοῦ Ἁγίου. Μέχρι τὸ 1922 καὶ τὴ Μικρασιατικὴ καταστροφὴ οἱ
Ἕλληνες τῆς Μαγνησίας, στὰ παράλια της Ἰωνίας, τιμοῦσαν τὸν Ἅγιο
Αὐτοκράτορα, ὁ ὁποῖος εἶχε ταφεῖ ἐκεῖ κοντά, στὴ Μονὴ τῶν Σωσάνδρων.
Ὅμως ἐκτὸς ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μᾶς καλὸ θὰ ἦταν νὰ τιμοῦν τὸν σπουδαῖο αὐτὸ Ὀρθόδοξο Ἕλληνα καὶ ἡ Πολιτεία καὶ ὁ Στρατὸς καὶ οἱ θεράποντες τῶν φιλολογικῶν καὶ πολιτικῶν ἐπιστημῶν. Θὰ ἐξηγήσω τοὺς λόγους:
Ὁ Ἰωάννης Γ΄ Δούκας Βατάτζης διαδέχθηκε στὸν θρόνο τὸν πεθερὸ τοῦ Θεόδωρο Α΄ Λάσκαρι. Ἦταν ἡ περίοδος κατὰ τὴν ὁποία οἱ Δυτικοὶ Σταυροφόροι εἶχαν καταλάβει τὴν Κωνσταντινούπολη καὶ εἶχαν διαμοιράσει μεταξύ τους τὰ ἱμάτια τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας, τῆς Ρωμανίας. Ὁ νόμιμος διάδοχός του Αὐτοκράτορα καὶ ὁ κανονικὸς Πατριάρχης μεταφέρθηκαν στὴ Νίκαια τῆς Μικρᾶς Ἀσίας.
Ἡ Νίκαια, μαζὶ μὲ τὴν Τραπεζούντα καὶ τὴν Ἤπειρο ἀποτέλεσαν τὰ ἑλληνικὰ κράτη, τὰ ὁποῖα διατήρησαν τὸ.... ἑλληνορθόδοξο φρόνημα. Μάλιστα ἡ Αὐτοκρατορία τῆς Νικαίας εἶχε τὸ προνόμιο νὰ ἀπελευθερώσει τὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 1261 μὲ τὸν Μιχαὴλ Παλαιολόγο.
Ὁ Ἰωάννης Βατάτζης διακρίθηκε ὡς εὐσεβὴς καὶ δίκαιος κυβερνήτης, ὡς στρατιωτικὸς ποὺ πολέμησε Τούρκους καὶ Σταυροφόρους, ὡς λόγιος, ὡς διπλωμάτης καὶ ὡς γνήσιος Ἕλληνας μὲ ἐθνικὴ ἀξιοπρέπεια. Ἀποκλήθηκε Ἐλεήμων, διότι φρόντιζε μὲ ἔργα καὶ μὲ νόμους νὰ ἐλαφρύνει τὰ βάρη τῶν φτωχῶν καὶ νὰ ὑπηρετεῖ πάντα τὰ δίκια τοῦ ἁπλοῦ λαοῦ.
Μερίμνησε γιὰ τὴ συγκέντρωση πολλῶν διδασκάλων τοῦ Γένους στὴ Νίκαια μὲ ἐπικεφαλῆς τὸν Νικηφόρο Βλεμμύδη. Τοὺς ζήτησε νὰ περισυλλέξουν καὶ νὰ κωδικοποιήσουν ὅλα τὰ κείμενα τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς γραμματείας, τὰ ὁποία εἶχαν διασωθεῖ καὶ ἔτσι βοήθησε στὴν προβολὴ τῆς συνέχειας τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Ἀπαγόρευσε τὶς εἰσαγωγὲς ἀγαθῶν ἀπὸ τὸ ἐξωτερικό, πράγμα τὸ ὁποῖο σήμερα δὲν εἶναι ἐφικτὸ λόγω τῆς διεθνοποιήσεως τοῦ ἐμπορίου καὶ τῆς οἰκονομίας, τότε ὅμως ἦταν μία συνετὴ πράξη προστασίας τῆς ἑλληνικῆς παραγωγῆς. Ἐνοχλεῖτο ἀπὸ τὶς πλούσιες ἐνδυμασίες καὶ ἐπέπληττε ὅσους τὶς φοροῦσαν. Μεταξὺ αὐτῶν ποὺ δέχθηκαν τὶς ἐπιπλήξεις τοῦ ἦταν καὶ ὁ γιὸς τοῦ Θεόδωρος Β΄ Λάσκαρις.
Ὅταν ὁ Πάπας Γρηγόριος Θ΄ τοῦ ἔστειλε μία θρασεία ἐπιστολὴ καὶ τοῦ ζητοῦσε νὰ ξεχάσει τὸ ὄνειρο τῆς ἀπελευθερώσεως τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὁ Βατάτζης ἀπάντησε μὲ ἀπαράμιλλη ἀξιοπρέπεια συνδυασμένη μὲ ἐλαφρὰ εἰρωνεία. Ὁ ἡγέτης του τότε ἡττημένου ἀπὸ τοὺς Δυτικοὺς Ἑλληνισμοῦ ἔγραψε στὸν πλανητάρχη τῆς ἐποχῆς ἐκείνης ὡς ἴσος πρὸς ἴσον.
Ὁ Ἕλληνας Αὐτοκράτορας τόνισε στὸν Πάπα ὅτι οἱ Βυζαντινοὶ μπορεῖ νὰ ἀποκαλοῦνται Ρωμαῖοι, ἀλλὰ εἶναι ἀπόγονοί του ἀρχαίου γένους τῶν Ἑλλήνων, ἀπὸ τὸν ὁποῖο ἄνθισε καὶ μεταδόθηκε ἡ σοφία σὲ ὅλον τὸν κόσμο.
Τοῦ ὑπογράμμισε ὅτι καὶ ἄλλοι αὐτοκράτορες πρὶν ἀπὸ αὐτὸν εἶχαν ἑλληνικὴ καταγωγὴ καὶ ὅτι στὸ γένος τῶν Ἑλλήνων δώρισε ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος τὴν Βασιλεύουσα Κωνσταντινούπολη. Καὶ κατέληγε μὲ φράσεις ποὺ ἐπαναλάμβαναν τὸν πιάνα τῶν Σαλαμινομάχων καὶ τὶς αἰώνιες παρακαταθῆκες τῶν ἀγωνιζομένων Ἑλλήνων. Δὲν θὰ παύσουμε ποτὲ νὰ πολεμοῦμε ὑπὲρ τῶν ἱερῶν καὶ τῶν ὁσίων, δὲν θὰ σταματήσουμε νὰ ἀγωνιζόμαστε ἐναντίον ἐκείνων ποὺ κατέχουν τὴν Κωνσταντινούπολη, ἐννοώντας τὸν παράνομο αὐτοκράτορα ποὺ ἔστεψαν οἱ Φράγκοι Σταυροφόροι.
Στὶς δύσκολες στιγμὲς ποὺ ζοῦμε, εἶναι χρήσιμο νὰ γνωρίζουμε καὶ νὰ διδάσκουμε στοὺς νέους μας τέτοια πρότυπα ἡγετῶν, οἱ ὁποῖοι σεβάσθηκαν τὸν Θεὸ καὶ τὴν πατρίδα, ἐφάρμοσαν τὴν κοινωνικὴ δικαιοσύνη, ἐλευθέρωσαν ἑλληνικὰ ἐδάφη, κατεῖχαν καλὰ τὴν ἑλληνικὴ παιδεία καὶ στάθηκαν μὲ ἀγέρωχο ὕφος ἀπέναντι σὲ αὐθάδεις ξένους. Τιμώντας τὸν Ἰωάννη Βατάτζη διακηρύσσουμε τὴ διαχρονικὴ συνέχεια τοῦ Ἑλληνισμοῦ.
Κ.Χ. 1.11.2013 Eφ. Δημοκρατία 5-11-2013
Ὅμως ἐκτὸς ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μᾶς καλὸ θὰ ἦταν νὰ τιμοῦν τὸν σπουδαῖο αὐτὸ Ὀρθόδοξο Ἕλληνα καὶ ἡ Πολιτεία καὶ ὁ Στρατὸς καὶ οἱ θεράποντες τῶν φιλολογικῶν καὶ πολιτικῶν ἐπιστημῶν. Θὰ ἐξηγήσω τοὺς λόγους:
Ὁ Ἰωάννης Γ΄ Δούκας Βατάτζης διαδέχθηκε στὸν θρόνο τὸν πεθερὸ τοῦ Θεόδωρο Α΄ Λάσκαρι. Ἦταν ἡ περίοδος κατὰ τὴν ὁποία οἱ Δυτικοὶ Σταυροφόροι εἶχαν καταλάβει τὴν Κωνσταντινούπολη καὶ εἶχαν διαμοιράσει μεταξύ τους τὰ ἱμάτια τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας, τῆς Ρωμανίας. Ὁ νόμιμος διάδοχός του Αὐτοκράτορα καὶ ὁ κανονικὸς Πατριάρχης μεταφέρθηκαν στὴ Νίκαια τῆς Μικρᾶς Ἀσίας.
Ἡ Νίκαια, μαζὶ μὲ τὴν Τραπεζούντα καὶ τὴν Ἤπειρο ἀποτέλεσαν τὰ ἑλληνικὰ κράτη, τὰ ὁποῖα διατήρησαν τὸ.... ἑλληνορθόδοξο φρόνημα. Μάλιστα ἡ Αὐτοκρατορία τῆς Νικαίας εἶχε τὸ προνόμιο νὰ ἀπελευθερώσει τὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 1261 μὲ τὸν Μιχαὴλ Παλαιολόγο.
Ὁ Ἰωάννης Βατάτζης διακρίθηκε ὡς εὐσεβὴς καὶ δίκαιος κυβερνήτης, ὡς στρατιωτικὸς ποὺ πολέμησε Τούρκους καὶ Σταυροφόρους, ὡς λόγιος, ὡς διπλωμάτης καὶ ὡς γνήσιος Ἕλληνας μὲ ἐθνικὴ ἀξιοπρέπεια. Ἀποκλήθηκε Ἐλεήμων, διότι φρόντιζε μὲ ἔργα καὶ μὲ νόμους νὰ ἐλαφρύνει τὰ βάρη τῶν φτωχῶν καὶ νὰ ὑπηρετεῖ πάντα τὰ δίκια τοῦ ἁπλοῦ λαοῦ.
Μερίμνησε γιὰ τὴ συγκέντρωση πολλῶν διδασκάλων τοῦ Γένους στὴ Νίκαια μὲ ἐπικεφαλῆς τὸν Νικηφόρο Βλεμμύδη. Τοὺς ζήτησε νὰ περισυλλέξουν καὶ νὰ κωδικοποιήσουν ὅλα τὰ κείμενα τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς γραμματείας, τὰ ὁποία εἶχαν διασωθεῖ καὶ ἔτσι βοήθησε στὴν προβολὴ τῆς συνέχειας τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Ἀπαγόρευσε τὶς εἰσαγωγὲς ἀγαθῶν ἀπὸ τὸ ἐξωτερικό, πράγμα τὸ ὁποῖο σήμερα δὲν εἶναι ἐφικτὸ λόγω τῆς διεθνοποιήσεως τοῦ ἐμπορίου καὶ τῆς οἰκονομίας, τότε ὅμως ἦταν μία συνετὴ πράξη προστασίας τῆς ἑλληνικῆς παραγωγῆς. Ἐνοχλεῖτο ἀπὸ τὶς πλούσιες ἐνδυμασίες καὶ ἐπέπληττε ὅσους τὶς φοροῦσαν. Μεταξὺ αὐτῶν ποὺ δέχθηκαν τὶς ἐπιπλήξεις τοῦ ἦταν καὶ ὁ γιὸς τοῦ Θεόδωρος Β΄ Λάσκαρις.
Ὅταν ὁ Πάπας Γρηγόριος Θ΄ τοῦ ἔστειλε μία θρασεία ἐπιστολὴ καὶ τοῦ ζητοῦσε νὰ ξεχάσει τὸ ὄνειρο τῆς ἀπελευθερώσεως τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὁ Βατάτζης ἀπάντησε μὲ ἀπαράμιλλη ἀξιοπρέπεια συνδυασμένη μὲ ἐλαφρὰ εἰρωνεία. Ὁ ἡγέτης του τότε ἡττημένου ἀπὸ τοὺς Δυτικοὺς Ἑλληνισμοῦ ἔγραψε στὸν πλανητάρχη τῆς ἐποχῆς ἐκείνης ὡς ἴσος πρὸς ἴσον.
Ὁ Ἕλληνας Αὐτοκράτορας τόνισε στὸν Πάπα ὅτι οἱ Βυζαντινοὶ μπορεῖ νὰ ἀποκαλοῦνται Ρωμαῖοι, ἀλλὰ εἶναι ἀπόγονοί του ἀρχαίου γένους τῶν Ἑλλήνων, ἀπὸ τὸν ὁποῖο ἄνθισε καὶ μεταδόθηκε ἡ σοφία σὲ ὅλον τὸν κόσμο.
Τοῦ ὑπογράμμισε ὅτι καὶ ἄλλοι αὐτοκράτορες πρὶν ἀπὸ αὐτὸν εἶχαν ἑλληνικὴ καταγωγὴ καὶ ὅτι στὸ γένος τῶν Ἑλλήνων δώρισε ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος τὴν Βασιλεύουσα Κωνσταντινούπολη. Καὶ κατέληγε μὲ φράσεις ποὺ ἐπαναλάμβαναν τὸν πιάνα τῶν Σαλαμινομάχων καὶ τὶς αἰώνιες παρακαταθῆκες τῶν ἀγωνιζομένων Ἑλλήνων. Δὲν θὰ παύσουμε ποτὲ νὰ πολεμοῦμε ὑπὲρ τῶν ἱερῶν καὶ τῶν ὁσίων, δὲν θὰ σταματήσουμε νὰ ἀγωνιζόμαστε ἐναντίον ἐκείνων ποὺ κατέχουν τὴν Κωνσταντινούπολη, ἐννοώντας τὸν παράνομο αὐτοκράτορα ποὺ ἔστεψαν οἱ Φράγκοι Σταυροφόροι.
Στὶς δύσκολες στιγμὲς ποὺ ζοῦμε, εἶναι χρήσιμο νὰ γνωρίζουμε καὶ νὰ διδάσκουμε στοὺς νέους μας τέτοια πρότυπα ἡγετῶν, οἱ ὁποῖοι σεβάσθηκαν τὸν Θεὸ καὶ τὴν πατρίδα, ἐφάρμοσαν τὴν κοινωνικὴ δικαιοσύνη, ἐλευθέρωσαν ἑλληνικὰ ἐδάφη, κατεῖχαν καλὰ τὴν ἑλληνικὴ παιδεία καὶ στάθηκαν μὲ ἀγέρωχο ὕφος ἀπέναντι σὲ αὐθάδεις ξένους. Τιμώντας τὸν Ἰωάννη Βατάτζη διακηρύσσουμε τὴ διαχρονικὴ συνέχεια τοῦ Ἑλληνισμοῦ.
Κ.Χ. 1.11.2013 Eφ. Δημοκρατία 5-11-2013
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου